نقش‌مايه «پرنده» در فرش «طرح خشتي» چهارمحال و بختياري

"Bird" Motif in "Kheshti" Design Pattern Carpets of Chaharmahal and Bakhtiari

نقش پرنده همواره از جايگاه مهمي در آثار ادبي، تاريخي و هنري ايران برخوردار بوده است. پرندگان، در پهنه هنرهاي اين سرزمين و از جمله هنر صناعي فرش، به اشكال گوناگون نمايش داده شده‌اند. نقش‌مايه پرنده چه به‌صورت تجريدي و يا طبيعت‌گرايانه در فرش‌هاي تمام مناطق ايران حضور يافته است. در اين نوشتار، ابتدا به جايگاه پرنده در ادبيات و هنر ايران پرداخته شده و سپس مفاهيم پرنده و حضور آن در فرش خشتي چهارمحال و بختياري بررسي گرديده است. اين مقاله يك پژوهش توصيفي است كه براي جمع‌آوري اطلاعات نظري از روش كتابخانه‌اي و اسنادي– تاريخي، منابع مكتوب و تصاوير بهره گرفته ‌شده ‌است. در طي آن با ارائه تصاويري از نقش‌مايه پرنده بر فرش خشتي چهارمحال و بختياري، به بررسي محتوايي و تصويري آن بر اين فرش‌ها پرداخته شده است.

Bird motif has always had an important place in Iranian artworks. Various patterns of birds have been presented in all types of Persian art like carpets. Bird motifs, both in abstract and naturalistic forms, can be found in Iranian carpet design. This paper, after studying the role of bird motif in Iran's art and literature, introduced the formal and conceptual aspects of the motif in "Kheshti" design pattern. For this purpose, some images of Kheshti carpets of Chaharmahal and Bakhtiari have been illustrated. This is a descriptive research and data collection has been accomplished using library-based studies, written literature and images