تأثير مداخله آموزشي بر رفتار پرخطر جنسي افراد داراي سابقه مصرف مواد مخدر بر اساس الگوي اعتقاد بهداشتي

Effect of educational interventions on sexual high risk behavior between drug addicts ex-users based on the Health Belief Model

زمينه و هدف: شايع­ ترين راه انتقال HIV در جهان، تماس­هاي جنسي محافظت نشده با افراد آلوده است. اين مطالعه با هدف تعيين تاثير مداخله آموزشي بر اساس الگوي اعتقاد بهداشتي بر رفتارهاي پرخطر جنسي در معتادان داراي سابقه اعتياد استان قم آزمون شد. روش كار: مطالعه حاضر مطالعه نيمه تجربي شاهد دار، شامل 128 مرد شركت كننده در گروه­ هاي خودياري استان قم در سال 1391 مي ­باشد كه با روش نمونه­ گيري در دسترس وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه ­اي محقق ساخته بود كه روايي و پايايي آن تائيد شد و قبل و 3 ماه بعد از مداخله آموزشي تكميل شد. داده­ها با آزمون هاي آماري كاي دو، كولموگرف-اسميرنف، تي زوجي و ويلكاكسون با سطح معني داري 0/05> p ، جهت تجزيه و تحليل داده ها در نظر گرفته شد. نتايج: قبل از مداخله، دو گروه از نظر مشخصات دموگرافيك و ميانگين نمرات سازه ­هاي الگوي باور بهداشتي يكسان بودند(0/05< p ). نتايج مطالعه نشان داد بعد از مداخله ميانگين نمرات سازه ­ هاي الگو ، در گروه آزمون نسبت به قبل از مداخله بطور معني داري افزايش يافت (0/001> p ). ولي در گروه شاهد اين اختلاف معني دار نبود . ميانگين نمرات قصد رفتاري استفاده از كاندوم در بعد از مداخله، تفاوت معني دار ي را در گروه آزمون نسبت به قبل از آن داشت (0/001= p ). در حالي كه در گروه شاهد اين تفاوت معني دار نبود (0/02= p ). نتيجه ­گيري: مداخله آموزشي مبتني بر الگوي اعتقاد بهداشتي مي­تواند موجب افزايش شدت، حساسيت، منافع و خودكارآمدي درك شده و كاهش موانع درك شده افراد با سابقه مصرف مواد مخدر شده و نهايتاً قصد رفتار استفاده از كاندوم را در آنان ايجاد نمايد

Background and Aim: Addiction behaviors have been established among high risk behaviors among different age groups in Iran. This study aimed to investigate the effects of a designed educational program on high risk behaviors of a sample of addicts in Qom, Iran. Materials and Methods: Totally, 128 men with addiction history in self help groups referred to health centers in Qom were studied. The instruments used to collect data were a self administered demographic questionnaire and the designed scale high risk behavior based on Health Belief Model (HBM). Results: The mean age of participants was 32.4 years. There were no significant difference between two groups at baseline in terms of all demographic data and all HBM constructs. The mean scores of HBM constructs, improved significantly in comparison with baseline. (p<0.05). Conclusions: This study indicated that designed educational program could improve all HBM constructs after intervention. Additionally, behavior intention might be changed after intervention significantly.