پديد آورندگان :
زرقاني، هادي دانشگاه فردوسي مشهد - جغرافياي سياسي , نسيمي، زهرا دانشگاه فردوسي مشهد، مشهد، ايران , خوارزمي، اميد علي دانشگاه فردوسي مشهد - مديريت شهري، مشهد
كليدواژه :
امنيت , تروريسم , بيوتروريسم , آثار بيوتروريسم , امنيت شهروندان
چكيده فارسي :
تبيين موضوع: پيشرفت‌هاي اخير در علوم‌زيستي از يك سو و سوء استفاده از نتايج پژوهش‌هاي علمي توسط گروه‌هاي تروريستي از سوي ديگر، منجر به اين امر شده است كه عوامل ميكروبي به سلاح‌هاي مهلك تبديل شوند كه به طور همزمان دو مقوله امنيت ملي و سلامت عمومي جوامع را مورد تهديد جدي قرار مي‌دهد. هزينه‌هاي ارزان، دسترسي و تهيه آسان، اثر گذاري فوري، گسترش سريع و تأثير بسيار زياد آن در گسترش احساس ناامني باعث شده است كه اين نوع اقدامات تروريستي براي برخي گروه‌هاي تروريستي جذابيت بالايي داشته باشد.
روش: اين پژوهش تلاش دارد با روش توصيفي- تحليلي و با استناد به منابع معتبر به بررسي عوامل بيولوژيكي كه ممكن است توسط تروريست‌ها مورد استفاده قرار گيرد، و همچنين مهمترين راه‌هاي انتقال اين عوامل و به تأثيري كه حملات بيوتروريستي بر امنيت و سلامت شهرونداران مي گذارد بپردازد.
يافتهها: يافتهها حاكي از آن است كه بيوتروريسم به دليل جذابيت‌هاي مواد بيولوژيك براي تروريست‌ها خطر بيشتري نسبت به برخي ديگر از انواع تروريسم براي تهديد جان شهروندان و مردم عادي دارد. برخي از اين ويژگي‌ها و جذابيت‌ها عبارت است از: تشخيص و شناسايي مشكل عوامل زيستي، عدم نياز به حجم زياد عوامل بيولوژيك براي انجام يك حمله بيوتروريستي، پخش راحتتر عوامل بيولوژيكي، مشكل بودن دفاع در برابر عوامل زيستي، عدم نياز به فضا و تأسيسات بزرگ و پيچيده براي ساخت، توليد، انبار و ذخيره‌سازي سلاح زيستي و داشتن دورۀ كمون.
نتيجهگيري: به دليل همين ويژگي‌ها، عوامل زيستي به وسوسه‌اي جذاب براي تروريست‌ها تبديل شده‌اند تا در قالب حملۀ تروريستي زيرساخت‌هاي شهري در بخش آب، غذا، خدمات عمومي و ... جان شهروندان را در معرض تهديد قرار دهند. با وجود اقدامات حفاظتي مختلف دولتها، اكثر مردم و شهروندان در مقابل اين نوع تروريسم آسيب پذير هستند و از اين رو لازم است با بررسي و مطالعه دقيق ميزان و نحوه آسيب پذيري مردم و زيرساخت ها در مقابل اين نوع حملات و تدوين پيوست امنيتي، نسبت به پيشگيري از چنين حملاتي اقدام شود؛ به ويژه در كشور ايران كه در معرض بيشتر چنين حملاتي قرار دارد.
چكيده لاتين :
Objective:Recent advances in the field of biological sciences, on the one hand, and misuse of the results of scientific research by terrorist groups, on the other hand, have caused microbial agents to become fatal weapons that simultaneously threaten national security and public health of the societies. Low costs, easy access and provision, immediate effect, rapid expansion and their extremely high effect on the spread of sense of insecurity has made these types of terrorist acts attractive to some terrorist groups.
Methods: This research uses descriptive - analytical method and refers to valid sources to study the biological agents that may be used by terrorists. It also tries to specify the most important methods of transmission of these agents and understand the effects of bioterrorist attacks on the security and health of citizens.
Results: The results of the research indicate that bioterrorism is more dangerous than other types of terrorism for threatening the life of citizens and ordinary people due to the attractions of biological materials for terrorists. Some of these characteristics and attractions include difficulty of identifying the biological agents, sufficiency of a small amount of biological agents for a bioterrorist attack, easier spread of biological agents, difficulty of defense against biological agents, possibility of making, production, warehousing and storage of biological weapons in a small and simple place, and having incubation period.
Conclusion: Due to these characteristics, biological agents have become attractive temptations for terrorists. They can use biological agents for a terrorist attack on urban infrastructure in sectors of water, food, public services, etc. and threaten the lives of the citizens. In spite of the various protective measures of the governments, most people and citizens are vulnerable to this kind of terrorism. Therefore, it is necessary to carefully examine the extent and the special ways of vulnerability of people and infrastructure to these types of attacks and to formulate security attachments for prevention of such attacks. This is especially true in respect of Iran that is more vulnerable to such attacks.
