اثرات نيمه مزمن نانوذره‌ي اكسيد مس بر برخي پارامترهاي خوني و بافت آبشش بچه‌ماهي كپور معمولي (Cyprinus carpio)

Subacute Effects of copper oxide nanoparticles on some hematological indices and gill tissue of the juvenile carp(Cyprinus carpio)

رشد فن‌آوري و و توسعه فعاليت‌هاي صنعتي در چند دهه اخير موجب ورود مقادير زيادي از آلاينده‌ها به محيط زيست شده است. با توجه به اثرات زيان‌بار برخي آلاينده‌ها بر محيط و موجودات زنده، بررسي و اثبات آسيب‌هاي ناشي از آ‌ن‌ها ضرورت مي‌يابد. لذا هدف اين پژوهش مطالعه سميت احتمالي نانوذرات Cuo از طريق ارزيابي پارامترهاي خوني و بررسي بافت آبشش بچه ماهي كپور معمولي است. بچه ماهيان ‌ در 12 آكواريوم حاوي غلظت‌هاي تحت كشنده‌ي 50، 100 و 200 ميلي‌گرم برليتر از اكسيدمس و يك گروه شاهد (بدون نانوذره‌ي اكسيدمس) در سه تكرار تيمار شدند. ماهي‌ها به مدت 14 روز در معرض نانوذرات اكسيد مس قرار گرفتند. در روزهاي 7 و 14، نمونه‌ها خون گيري گرديد و هموگلوبين (Hb)، هماتوكريت (Hct)،گلبول هاي قرمز خون (RBC)، گلبول‌هاي سفيد خون (WBC)، لنفوسيت‌ها، مونوسيت‌ها، ائوزينوفيل‌ها و نوتروفيل‌ها اندازه گيري شد و MCV، MCH و MCHC محاسبه گرديد. آبشش نمونه‌ها نيز جهت انجام مطالعات آسيب‌شناسي بافتي جدا شده، مقاطع بافتي آبشش تهيه و آسيب‌هاي بافتي بررسي گرديد. تجزيه و تحليل پارامترهاي خوني نشان داد كه نانوذرات اكسيدمس پس از 14 روز، به‌طور معناداريHCT,HB,RBC(در غلظت‌هاي 100 و 200 ميلي‌گرم برليتر)، MCH (در غلظت 100 ميلي‌گرم برليتر) و MCV (در غلظت‌هاي 50 و 200 ميلي‌گرم برليتر) را كاهش داد (P <0.05) . نانوذرات اكسيدمس همچنين بر تعداد لنفوسيت‌ها، مونوسيت‌ها و نوتروفيل‌ها اثرات قابل توجهي داشته است (P <0.05 ). نتايج حاصل از بررسي مقاطع بافتي آبشش نيز آسيب‌هايي از قبيل پرخوني، خون‌ريزي، هايپرپلازي و چسبندگي رشته‌هاي ثانويه با شدت بالا و عريض شدن و تخزيب لاملاي اوليه، نكروز سلولي، تلانژكتازي و ضخيم شدن غضروف لاملاي اوليه با شدت كمتر را نشان داد. به اين ترتيب مي‌توان نتيجه گرفت كه نانوذرات اكسيد مس در غلظت‌هاي مورد بررسي در اين مطالعه، اثرات منفي بر بچه‌ماهيان كپور داشته است.

Technological and industrial development in recent decades led to large inputs of pollutants to the environment. Due to the harmful effect of pollutants on the environment and living organisms, investigate and prove the damage caused by them is necessary. The aim of this research was to study the pobable toxicity of Cuo nanoparticles (NPs) in the juvenile Cyprinus carpio by evaluating of hematological parameters and histopathological effects. Juvenile carps were treated in 12 aquariums containing the sublethal concentrations of 50, 100 and 200 mg.L-1 of CuO NPs and a control group (without CuO NPs) in three replicates. Fish were exposed to CuO NPs for 14 days. Blood samples were collected after 7 and 14 days and hemoglobin (Hb), hematocrit (Hct), red blood cells (RBC), white blood cells (WBC), lymphocytes, monocytes, eosinophil and neutrophils were measured. Also, MCV, MCH and MCHC were calculated. Tissue sections were prepared from fish gills. Tissue damage was evaluated. The analysis of hematological indices showed that CuO NPs significantly reduced the RBC, Hb, Hct (in 100 and 200 ppm), MCH (in 100 ppm) and MCV (in 50 and 200 ppm) after 14 days (P< 0.05). CuO NPs significantly affected the counts of lymphocytes, monocytes and neutrophils (P< 0.05). The results of gill histopathology showed alterations such as hyperemia, hemorrhage, hyperplasia and adhesion with high intensity and destroyed primary filaments, cell necrosis and telangiectasia with less intensy. Thus it can be concluded that copper oxide nanoparticles at concentrations examined in this study had negative effects on Juvenile carp.