تعيين كننده هاي انتخاب ميان وعده هاي سالم توسط مادران كودكان 1 تا 5 سال شهر همدان بر اساس نظريه شناختي اجتماعي (SCT)

Determinants of Healthy Snacks Choice by Mothers of 1-5 years old children in Hamadan Based on Social Cognitive Theory (SCT

سابقه و هدف: شواهد نشان مي دهد كه ميان وعده ها بخش مهمي از انرژي و مواد مغذي مورد نياز روزانه كودكان را فراهم مي كنند. انتخاب ميان وعده هاي سالم براي كودكان مي تواند در تغذيه سالم آنها نقش داشته باشد. هدف از اين مطالعه شناسايي پيش بيني كننده هاي انتخاب ميان وعده هاي سالم براي كودكان توسط مادران با استفاده از نظريه شناختي اجتماعي بود. مواد و روشها: در اين مطالعه مقطعي 398 مادر داراي كودك 1 تا 5 سال كه به روش نمونه گيري خوشه اي تصادفي از بين 37 مركز بهداشتي درماني شهر همدان انتخاب شده بودند، شركت داشتند. شركت كنندگان پرسشنامه هاي مربوط به اطلاعات زمينه اي، سازه هاي نظريه شناختي اجتماعي وپرسشنامه بسامد مصرف (FFQ) را به صورت خودگزارش دهي تكميل كردند. پايايي و روايي پرسشنامه ها بر اساس شاخص نسبت روايي محتوا، شاخص روايي محتوا و آلفاي كرونباخ در سطح قابل قبول به دست آمد. تحليل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 15 و آزمون هاي كاي دو، ANOVA و رگرسيون خطي انجام شد. سطح معني داري در سطح 5 درصد در نظر گرفته شد. يافته ها: نتايج اين مطالعه نشان داد سازه فراهمي، انتظارات پيامد و خود كارآمدي پيش بيني كننده هاي معني دار بسامد مصرف ميان وعده سالم بودند. اين عوامل در مجموع توانستند 14/5 درصد از واريانس اين رفتار را تبيين نمايند. نتيجه گيري: توصيه مي شود در طراحي مداخلات براي مادران در جهت اصلاح مصرف ميان وعده كودكان، از روش هاي ايجاد تغيير در فراهمي، خودكارآمدي و انتظار پيامد استفاده شود.

Background and Objectives: There is evidence that snacks provide a significant part of daily energy and nutrients in children. Choosing healthy snacks for children can contribute to a healthy diet. The purpose of this study was to identify predictors of healthy snacks choice by mothers using the Social Cognitive Theory (SCT). Materials and Methods: In this cross-sectional study، 398 mothers of a 1-5 year old child were selected using cluster sampling among 12 health centers in Hamedan city. The participants completed self-report measures of background information، SCT constructs، and a food frequency questionnaire. According to the Content Validity Ratio (CVA)، Content Validity Index (CVI )، and Cronbach's alpha، the questionnaires were reliable and valid. The collected data were analyzed using SPSS software (version، 15) and based on Chi-squared، ANOVA and linear regression tests. Statistical significance was defined as P < 0.05. Results: The findings of this study showed that availability، outcome expectancy، and self- efficacy were the significant predictors of mothers’ healthy snacks choice. These factors together explained 14.5% of the variance of this behavior. Conclusion: In the development and implementation of snacking education interventions for mothers، proper methods to change availability، outcome expectancy، and self- efficacy should be considered.