بررسي تاثير محيط كشت، نوع و غلظت منبع‌كربني بر پرآوري پايه گيزيلا 6

Effect of culture medium, type and concentration of carbon source on the proliferation of Gisela 6 rootstock

با توجه به مشكلات ناشي از كاشت پايه­ هاي بذري و غيريكنواخت در باغ­ هاي درختان ميوه هسته ­دار، استفاده از پايه­ هـاي يكنواخـت و سازگار با اين درختان امري ضروري است. تكنيك كشت بافت يكي از روش­هاي مهم و مفيد براي ازدياد اين نوع پايه ­ها مي­ باشد. به منظور دست­يابي به محيط كشت، نوع و غلظت قند مناسب براي پرآوري پايه گيزيلا 6 در شرايط درون شيشه­ اي، پژوهش حاضر در قالب دو آزمايش جداگانه انجام گرفت. در آزمايش اول، اثر چهار محيط كشت MS ،VS ،QL و NN در قالب طرح آماري كاملا تصادفي و در آزمايش دوم، نوع قند (ساكارز، گلوكز، فروكتوز و سوربيتول) و غلظت قند (15، 30 و 45 گرم بر ليتر) به صورت فاكتوريل در قالب طرح آماري كاملا تصادفي در 5 تكرار مورد بررسي قرار گرفت. صفات طول و تعداد شاخساره به ازاي هر ريزنمونه، تعداد گره، تعداد برگ، وزن تر و خشك ريزنمونه­ ها و طول ميانگره مورد بررسي قرار گرفت. براساس نتايج، بيشترين طول شاخساره در محيط كشت MS و كمترين طول و تعداد شاخساره در محيط كشت NN مشاهده شد. براي اكثر صفات، كمترين مقدار در قند سوربيتول (تمامي غلظت­ها) مشاهده شد. بيشترين طول شاخساره در غلظت 15 گرم بر ليتر فروكتوز و بيشترين تعداد شاخساره در تيمار گلوگز 45 گرم در ليتر مشاهده شد. براساس نتايج اين پژوهش مشخص شد كه محيط كشت MS با منبع كربني ساكارز يا گلوگز در غلظت 30 گرم در ليتر مناسب­ ترين محيط كشت براي پرآوري پايه گيزيلا 6 مي­ باشد.

Due to the problems raised from planting the seedlings in stone fruit orchards, the use of uniform and compatible rootstocks is essential. Tissue culture technique is one of the most important and useful methods for propagation of this type of rootstocks. In order to obtain suitable culture medium, type and concentration of sugar for proliferation of Gisela 6 under the in vitro conditions, present study was conducted in two separate experiments. In first experiment the effect of four culture media (MS, VS, QL and NN) was investigated in a completely randomized design. In the second experiment the type of sugar (sucrose, glucose, fructose and sorbitol) and different concentrations of sugar (15, 30 and 45 g.L) in a factorial experiment based on a completely randomized design with 5 replications were studied. Length and number of shoots per explant, number of nodes and leaves, fresh and dry weight of the explants and length of internodes were evaluated. According to the results, MS culture medium had the greatest effect on shoot length, and NN had the lowest effect on length and number of the shoots. Sorbitol (at all concentrations) had the lowest effect on proliferation rate of Gisela 6. The highest shoot length and number were observed in the concentration of 15 g.L fructose and 45 g. L glucose respectively. MS culture medium with 30 g.L sucrose and glucose was the most suitable culture medium, for the proliferation of Gisela 6.