اختلالات خواب و عوامل مرتبط با آن در بيماران تحت شيمي درماني

Sleep Disorder and its Correlates in Patients Undergoing Chemotherapy

زمينه و هدف: مشكلات و اختلالات خواب از عوارض جانبي عمده‌اي است كه بيماران مبتلا به سرطان تحت شيمي درماني، از آن رنج مي‌برند. اين مشكلات مي‌توانند بر توانايي بيماران جهت ادامه و تكميل درمان، بهبودي، بقاء و در نهايت حفظ و نگهداري كيفيت زندگي مناسب تأثير بگذارند. مطالعه حاضر با هدف تعيين كيفيت خواب و عوامل مرتبط با آن در بيماران مبتلا به سرطان تحت شيمي درماني انجام شد. روش بررسي: اين مطالعه بصورت تحليلي مقطعي در سال 1392 در شهر كرمانشاه انجام شد. در كل 140 نفر از بيماران مبتلا به سرطان تحت شيمي درماني در دو بيمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه به صورت تصادفي مورد بررسي قرار گرفتند. جهت جمع آوري داده‌ها از پرسشنامه كيفيت خواب Pittsburgh، مقياس خستگي Piper و مقياس ديداري درد (VAS) استفاده شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از آزمون‌هاي Chi-square ، Mann–Whitney، Kruskal Wallis و ضريب همبستگي اسپيرمن استفاده گرديد. در تفسير نتايج،0/05 > P-value از نظر آماري معنادار تلقي شد. يافته‌ها: شيوع كلي كيفيت خواب نامطلوب51/4 درصد بود. تحليل‌هاي آماري نشان داد مهم ترين عوامل مرتبط با كيفيت خواب نامطلوب، سابقه درمان قبلي جراحي (0/027=P)، بيماران بستري در بيمارستان (0/047=P)، وجود خستگي (0/012=P)، وجود درد (0/001=P) و شدت درد (0/0001=P) بودند. نتيجه‌گيري كلي: با توجه به نتايج مطالعه، طراحي و اجراي مداخلات پرستاري، با تمركز بر ارزيابي دقيق و مديريت درد و خستگي جهت بهبود كيفيت خواب اين بيماران توصيه مي‌شود.

Background & Aims: Cancer patients undergoing chemotherapy suffer from major side effects including sleep disorders. The Sleep problems affected ability of patients to complete the treatment, recovery, survival and ultimately affected good quality of life. The aim of this study was to determine prevalence of sleep disorder and its related factors in cancer patients undergoing chemotherapy. Material & Methods: This cross-sectional study was conducted at Kermanshah, Iran 2013. In overall, 140 cancer patients undergoing chemotherapy in two University affiliated hospitals, recruited in study by random sampling. Data were collected by standard questionnaires and for analyze the data, Chi-square, Mann– Whitney test; Kruskal Wallis test and correlation coefficient were used. P- value < 0.05 was considered significant. Results: The overall prevalence of poor sleep quality was 51.4%. Statistical analysis showed that the history of previous surgical treatment (P= 0.027), hospitalized patients (P= 0.047), having fatigue (P= 0.012), having pain (P= 0.001) and pain intensity (P= 0.0001) were the main factors associated with poor sleep quality. Conclusions: According to results of the present study, design and planning of nursing interventions focused on careful assessments and management of pain and fatigue is recommended to improving the patients sleep quality.