اثربخشي درمان شناختي – رفتاري بر مشكلات روان شناختي و كنترل قند خون كودكان مبتلا به ديابت مليتوس نوع يك

Effectiveness of cognitive – behavioral therapy on psychological problems and Blood glucose control in children with diabetes mellitus type I

مقدمه: بيماري ديابت مليتوس نوع يك يكي از شايع‌ترين اختلالات متابوليكي در دوران كودكي و نوجواني است كه داراي عوارض بلندمدت جسمي و روان شناختي از جمله اضطراب ، افسردگي و مشكلات رفتاري مي باشد اين عوارض منجر به كنترل ضعيف قند خون و در ننتيجه افزايش سطوح قند خون مي‌شود.اين پژوهش با هدف بررسي اثربخشي درمان شناختي ـ رفتاري بر مشكلات روان‌شناختي و كنترل قند خون كودكان مبتلا به ديابت مليتوس نوع يك انجام شد. روش : اين پژوهش از روش كارآزمايي باليني از نوع طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه شاهد بر روي 38 نفر از كودكان مبتلا به ديابت مليتوس نوع يك انجام شد. اين كودكان با نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند ودرگروه مداخله و گروه شاهد به طورتصادفي جايگزين شدند. در اين پژوهش از پرسشنامه علائم مرضي كودك فرم والد CSI-4 و آزمايش HbA1C كودكان استفاده شد و 12 جلسه درمان شناختي ـ رفتاري فردي براي آنها اجرا شد. يافته ها: نتايج آزمون فرضيه‌هاي اين پژوهش با استفاده از تحليل كوواريانس چند متغيري و تحليل كوواريانس يك متغيري نشان داد كه تفاوت معناداري بين دو گروه مداخله و گروه شاهد از لحاظ تأثيرگذاري درمان شناختي ـ رفتاري روي متغيرهاي مورد مطالعه وجود داشت. به عبارت ديگر درمان شناختي ـ رفتاري موجب كاهش معنادار (P<0/001)مشكلات روانشاختي و بهبود كنترل قند خون در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد شد. نتيجه‌گيري: نتايج اين پژوهش نشان داد كه درمان شناختي ـ رفتاري مي‌تواند به عنوان يكي از مداخلات درماني اثربخش جديد در حوزه ديابت به خصوص در كودكان ديابتي در كنار ساير درمان‌هاي موجود به كار رود.

Introduction: Diabetes mellitus type 1 is one of the most common metabolic disorders in childhood and adolescence, which has long-term physical and psychological complications, such as anxiety, depression, and behavioral problems. These complications lead to poor control of blood glucose and consequently, increased blood glucose levels. The present study was conducted to evaluate the effectiveness of cognitive-behavioral therapy on psychological problems and blood glucose control in children with Diabetes Mellitus Type I. Methods: This study was a clinical trial with a control group and pre-test and post-test design, which was performed on 38 children with diabetes mellitus type I. The children were selected by convenience sampling and were randomly allocated to the experimental group and control group. In this study, the Child Symptom Inventory-4 (CSI-4), parent checklist and HbA1C test were performed during 12 sessions of individual cognitive behavioral therapy. Results: The study hypotheses were analyzed by Analysis of Covariance (ANCOVA) and Multiple Analysis of Covariance (MANCOVA). The results showed that there was a significant difference between the experimental and control groups regarding the effect of cognitive-behavioral therapy on the studied variables. In other words, cognitive-behavioral therapy significantly (P < 0.001) decreased psychological problems and improved blood glucose control in the experimental group compared with the control group. Conclusions: The study results showed that cognitive-behavioral therapy could be used as one of the new effective therapeutic interventions in the field of diabetes, especially in diabetic children, along with other available treatments.