تأملي در چيستي حارصه و داميه

A Contemplation on the Nature of the Harese and Damie

حارصه و داميه خفيف‌ترين گونه از انواع شجاج مي‌باشند. در ماده 709 قانون مجازات اسلامي، حارصه به خراش پوست بدون آنكه خون جاري شود، تعريف شده است. داميه نيز جراحتي دانسته شده كه اندكي وارد گوشت شود و همراه با آن خون جاري گردد. اين دو تعريف، برآمده از نظريه مشهور فقها در تعريف شجاج است، با اين تفاوت كه طبق ديدگاه مشهور، آنچه در تعريف اين دو جراحت دخيل است، قيد «خروج خون» است و نه «جريان خون». ابهام و نارسايي كه در اين دو تعريف وجود دارد، مستلزم ارائه تعريف دقيق‌تري از اين دو جراحت است. با تطبيق ديدگاه برخي فقها بر داده‌هاي علوم تجربي و نسبت‌سنجي اقوال مختلف ايشان در تعريف گونه‌هاي شجاج، مي‌توان معتقد شد، حارصه خراشيدگي بدون خروج خون لايه بيروني پوست، است كه امروزه در علوم پزشكي، اپيدرم خوانده مي‌شود. داميه نيز، عبارت است از جراحتي كه با شكافتن لايه سطحي پوست، دو لايه درم و هيپوردم را نيز مي‌شكافد و چون در اين دو لايه، مويرگ خوني وجود دارد، تحقق داميه، همواره همراه با خروج خون خواهد بود. بر اين پايه و در تقابل با ديدگاه مشهور، مطابق با نظريه «شيخ مفيد» در تعريف داميه، ضمن تحقق اين جراحت، بافت‌هاي ماهيچه‌اي زير پوست كه فقها تحت عنوان كلي «لحم» از آن‌ها ياد كرده‌اند، دچار پارگي نمي‌شوند، بلكه هم حارصه و هم داميه، مختص به جراحات ناحيه پوست مي‌باشند.

Harese and Damie are of the lightest species of Shejaj. Article 709 of the Islamic Punishment Law defines Harese as a scratch in the skin without bloodshed. Damie is a kind of injury that penetrates superficially into the skin with a bloodshed. These two definitions originate from well-known jurisprudent's theses concerning Shejaj; only that in their definition, "bloodshed" is the point, not "blood flow". The ambiguity of these two definitions requires a more precise definition. By applying jurisprudent's thesis on recent scientific data and their relations to definitions of different species of Shejaj, it could be said that Harese is the scratch without bloodshed of the outer skin that is called Epidermis in medicine. Damie is the injury caused by the rift of the surface of the skin, Hypodermis and Dermis, which rifts the capillary and had blood flow. Hence, contrary to Sheikh Mofid's Thesis in defining Damie, in addition to the realization of the injury, muscle tissues under the skin (which jurisprudents call Lahm (meat)) does not rift but that Harese and Damie are limited to the injuries of the surface of the skin.