پديد آورندگان :
محموديان، نازلي دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات , آيتي، محمدرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - گروه فقه و حقوق , عباسي، محمود دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي - مركز تحقيقات اخلاق و حقوق پزشكي
چكيده فارسي :
يكي از برجسته‌ترين و مهم‌ترين دستاوردهاي علمي عصر حاضر استفاده از تكنيك انجماد گامت در باروري‌هاي پزشكي است. اين عمل، هرچند از نظر پزشكي بلااشكال و قابل انجام است، ولي از منظر فقه با توجه به قابليت بالقوه گامت براي تبديل‌شدن به انسان و آثاري كه مي‌تواند به دنبال داشته باشد، به لحاظ ابعاد مختلف مسأله حائز اهميت است. مجوز حفظ آن منوط به عدم وجود منع شرعي مي‌باشد كه طبق مطالعات انجام‌شده منعي در خصوص نفس اين عمل ملاحظه نمي‌شود، ولي با توجه به اين‌كه هدف اصلي از انجماد گامت‌ها ذوب آن‌ها با هدف تلقيح است، لذا مسأله مهم‌تر، آثار فقهي ـ حقوقي متفاوتي است كه هر يك از صور آن پس از مرحله ذوب و تلقيح به دنبال خواهند داشت. بنابراين جواز آن در صور مختلف مي‌تواند متفاوت باشد. حفظ باروري عبارت از روش‌هايي است كه با حفظ توان فعلي فرد در باروري، بالفعل‌كردن آن را به تعويق انداخته و امكان داشتن فرزندي با ارتباط ژنتيكي در آينده را فراهم مي‌سازد كه با دو هدف پزشكي و اجتماعي انجام مي‌شود. حفظ باروري پزشكي به افرادي كه تحت شيمي‌درماني يا راديوتراپي‌اند كه مي‌تواند بافت‌هاي باروري آن‌ها را تخريب نمايد، اشاره مي‌كند.در مقابل حفظ باروري اجتماعي به افرادي كه به دلايل غير پزشكي و با انگيزه‌هاي شخصي و اجتماعي اقدام به حفظ باروري مي‌كنند، اشاره دارد. حفظ باروري با استفاده از روش انجماد گامت در هر دو حالت آن قابل اعمال است. با توجه به بررسي‌هاي انجام‌شده بهترين روش از منظر فقه اماميه براي اخذ گامت به منظور انجماد در مردان، نزديكي منقطع و در حالت ضرورت و اضطرار، استمنا و براي زنان روش آسپيراسيون فوليكول از طريق واژن است و در رابطه با معاينات مربوطه در صورت جمع‌شدن اضطرار و ضرورت، نظر و مس اندام‌هاي جنسي بيمار، توسط پزشك معالج در حد نياز بلااشكال است. با عنايت به اين‌كه عدم استفاده از روش‌هاي حفظ باروري مي‌تواند منجر به عقيمي دائمي افراد شود كه اين امر مخالف فتواي فقيهان بوده و با توجه به اصل اباحه و برائت، انجماد و نگهداري گامت با هدف حفظ باروري در صورت رعايت موازين شرعي در مقدمات آن، در هر دو حالت پزشكي و اجتماعي چنانچه تلقيح گامت منجمد در علقه زوجيت اتفاق بيفتد جايز است، ولي اگر تلقيح گامت منجمد در علقه زوجيت صورت نپذيرد و منجر به ازدواج‌هاي اجتماعي شود، بدين معنا كه شخص مجردي كه قبلاً گامت خود را منجمد كرده است، بدون ازدواج شرعي و قانوني با مراجعه به مراكز درمان ناباروري تقاضاي تلقيح گامت منجمد خود با گامت اهدايي را داشته باشد و بدين ترتيب در خارج از قالب خانواده فرزنددار شود، جايز نيست. همچنين تركيب و تلقيح گامت منجمد زوجين پس از مرگ هر يك از آن دو تنها در زمان عده جايز و مشروع است.
چكيده لاتين :
Gamete Cryopreservation method is one of the resent subjects in medical Fertility, however, there isn’t any problem in medical fields, but since frozen gametes have the potential to become human beings, so considering of this subject at the pointe view of jurisprudence is essential. Its permission depends on nonexistence of jurisprudence prohibition. According to the studies there is no prohibition on this matter, but because the main porpuse of it is gametes inseminaiting in future, so the most important matter is its diffirent jurisprudence-legal effects in diffirent cases, so their permission can be diffirent.
Fertility Preservation can be divided into medical and social. Medical Fertility Preservation refers mostly to the chemotherapy or radiotherapy which can destroy reproductive tissue. Social Fertility Preservation refers to anyone without medical but social reasons especially the women in advanced age whose fertility can be compromised leading to menopause.
At the point view of Imamiyeh jurisprudence the best way for getting sperm is disrupted sexual intercourse and in urgent and necessity situation masturbation is permitted. Also, the best way for getting ovule is fulicule aspirasiun from vajane. Thus, in urgent and necessity situation the physician can watch and touch the patient’s sexual organs. Because not using of fertility preservation may be causes sterile and it is in contrary of jurisprudentes decrees and according to ebahe and baraat tenet if the preliminaries of Gamete Cryopreservation for Fertility Preservation have been done according to jurisprudential basis and also, the frozen gametes injection for creating embryos has been done at the marriage states, so at the point view of Imamiyeh jurisprudence it’s both aspects are permissible, but if the frozen gametes injection has been done at out of the legal marriage states and causes social marriages, a single had been frozen his/her gametes some years ago and now wants to inseminate them by donor gametes to have child in unmarried state, it is prohibited. Also, the posthumous reproduction only at the Eddeh state is permissible.
