عنوان مقاله :
امكان‌سنجي فقهي توليد فرآورده حلال از اجزاي حرام بررسي موردي: خون
عنوان به زبان ديگر :
A Jurisprudential Study of Halal Products from Haram Parts of Animal Bodies: A Case Study of Blood
پديد آورندگان :
اختراعي طوسي، مصطفي حوزه علميه قم , ناصري مقدم، حسين دانشگاه فردوسي مشهد - گروه فقه و مباني حقوق اسلامي
كليدواژه :
فرآورده حلال , فرآورده حرام , استحاله , استهلاك , تبدّل موضوع , خون
چكيده فارسي :
با افزايش جمعيت و نياز گسترده بشر در عصر كنوني به تنوع محصولات غذايي، دارو و درمان و همزمان با عصر تكنولوژي، گسترش صنايع غذايي در توليد محصولات فرآوري‌شده به جاي محصولات به روش سنتي و ارگانيك، رعايت ضوابط و استانداردهاي كيفيت محصولات را از اهميت فزون‌تري برخوردار كرده است؛ از طرفي ضوابط شرعي همچون حليت و حرمت در محصولات خوراكي امري است كه انسان‌هاي شريعت‌مدار مسلمان را به حساسيت برانگاشته و بر لزوم تحفظ بر آن واداشته است.
به تبع، با صنعتي‌شدن فرآيندهاي توليدي در امر غذا، احتمال اين وجود دارد كه در محصول توليدي مقاديري از اجزاي حرام وجود داشته باشد كه اين امر مي‌تواند حليت آن را تحت تأثير خود قرار دهد. اين پژوهش، با كاوش در ادله فقهي مربوط به مناط و ملاك حرمت و حليت اجزاي حرام حيوانات، ابتدا به معرفي اين اجزا و مصاديق حرام و حلال حيوانات پرداخته، سپس به دنبال بررسي امكان جواز يا عدم جواز استفاده از فرآورده‌هاي توليدي، با اطمينان بر اختلاط با حرام، بوده است.
نگارنده در اين پژوهشِ توصيفي ـ تحليلي كه شيوه گردآوري كتابخانه‌اي را برگزيده است، استهلاك و استحاله را كه يكي از مطهرات باب طهارات در فقه اسلامي است به عنوان دو مبدل قطعي در تغيير صورت نوعيه محصول توليدي مطرح نموده و بر اين باور است كه استهلاك همچون استحاله مي‌تواند به عنوان مجوزي قطعي براي دستيابي به يك فرآورده حلال از جزء مخلوطي از حرام، مانند خون محسوب شود.
چكيده لاتين :
By population growth and vast needs of contemporary human to various food products, medicine, and medication in one hand, and simultaneous with the technological era on the other hand, spread of food industry with observing the criterion and quality standards is of paramount significance for producing the reprocessed products instead of producing the traditional and organic products. Thus, some religious criteria for obedient Muslims have made them stick to these criteria such as lawful vs. unlawful food products.
Consequently, industrialization of food production processes might lead to the existence of some amount of unlawful parts that could raise questions about its lawfulness. Having introducing the animals (un) lawful parts and their instances, this research has investigated the jurisprudential indications regarding the criteria and basis for animals’ parts (un) lawfulness. In the next step, the researcher examines the feasibility of using productive products permissibility or impermissibility while they are sure that it is mixed with unlawful parts. Deploying a descriptive-analytical and library research method, the researchers maintain that amortization and transformation are among purifying elements in Islamic jurisprudence as mentioned on the issue of purification. Thus, these two elements are of the two definitive transformators in transforming the typical form of the product, and the researchers are of the view that like transformation, amortization could be considered as a definitive permission for using a lawful product mixed with an unlawful part such asblood.
