كليدواژه :
عضو , قصاص , جاني , پيوند عضو
چكيده فارسي :
گرچه همسو با پيشرفت‌هاي علم پزشكي، قانونگذار عرفي نيز به پاره‌اي از موضوعات جديد نظير پيوند عضو، توجه داشته و در ماده 446 ق.م.ا پذيرفته است كه اگر مجني‌عليه عضو مقطوع خود را پيوند بزند حق قصاص براي وي ساقط نمي‌شود، اما سكوت قانونگذار از جهات ديگر، اين ابهام را برمي‌انگيزد كه اولاً آيا از نظر شرعي، اساساً پيوند عضو پس از اجراي قصاص، براي جاني جايز است يا نه؟؛ ثانياً در فرضي كه جاني پس از قصاص، عضو مقطوع خود را پيوند بزند آيا مجني‌عليه مي‌تواند قطع مجدد آن را درخواست كند و يا اين‌كه چنين حقي ندارد؟ تحقيق حاضر، در صدد يافتن پاسخي قانع‌كننده براي اين دو سؤال و با هدف ايجاد وحدت رويه قضائي مي‌باشد.
بازخواني مباني فقهي و منابع معتبر شرعي، حاكي از اين نتيجه است كه اولاً از آنجا كه به واسطه قطع عضو جاني، رعايت مماثلت صورت گرفته و مجني‌عليه حق ديگري علاوه بر قطع عضو جاني ندارد، از اين رو اساساً حكم به جواز پيوند عضو قصاص‌شده جاني موجه به نظر مي‌رسد؛ ثانياً مقتضاي ادله شرعي آن است كه پس از پيوند عضو قصاص‌شده توسط جاني، مجني‌عليه حق دارد قطع دوباره آن را خواستار شود، از اين رو مناسب است قانونگذار به منظور رفع ابهام در اين موضوع، ذيل افزودن تبصره‌اي به ماده فوق‌الذكر، به جواز چنين اقدامي وجاهت قانوني ببخشد.
چكيده لاتين :
Although in keeping with medical advances, the customary legislator also addresses some of the new issues, such as organ transplantation and in Article 446 of the Criminal Code, it is accepted that if the victim transplants his amputated organ, the right to retribution punishment (Qesas) is not forfeited for him, the silence of the legislator in other respects raises the ambiguity that, firstly, is it lawful for a criminal to be legally entitled to a transplantation after retribution? Secondly, in the hypothesis that the criminal transplants his amputated organ after retaliation, is it possible for victim to request to amputate the organ again, or does it have such a right?
The present research seeks to find a compelling answer to these two questions, with the aim of eliminating the ambiguity of judges and thus avoiding unequal voting rights by the courts.
Reviewing jurisprudential principles and lawful authoritative sources suggest that, firstly, due to the amputation of criminal’s organ, the observance of similarity has been taken place and the victim does not have any other rights in addition to amputation, therefore, it is justified to give a verdict to transplant a criminal’s retaliated organ and secondly, based on the lawful reasons, the victim has this right to request to amputate the organ which is transplanted by criminal after retaliation, hence, it is appropriate for the legislator to resolve the ambiguity in this matter by adding a note to the aforementioned article to authorize such a legal act.
