بازشناسي مسير هجرت امام رضا (ع) در ايران بر اساس آثار و اماكن تاريخي

امام رضا (ع) در سال 200ق با تحديد مأمون براي پذيرفتن ولايتعهدي، مدينه را به مقصد مرو ترك كرد. طرق گوناگوني اين دو شهر را به هم متصل ميساخته است. از اين رو در اين كه ايشان از چه راهي به مرو رفته ترديد وجود دارد. بنا بر روايات و اخبار ـ كه در آنها اختلاف و تناقض هست ـ چندين مسير براي هجرت مي توان ترسيم كرد. براي اينكه مسير واقعي هجرت آن جناب را بشناسيم ميبايد بر منابع ديگري تكيه كرد . اين منابع، آثار و اماكن و كتيبه هاي تاريخياي است كه نام و ماهيت آنها با هجرت امام رضا(ع) پيوند خورده و عمدتاً قدمگاه، مسجد، مشهد، (ع) و مزار است. آثار مورد نظر بيشتر در خاك يزد و در كنار راه تاريخي فارس به خراسان قرار دارد و كهنترين آنها از سدة ششم هجري به جا مانده است. در اين پژوهش علاوه بر استناد به روايت و خبرهاي مربوط به سفر امام رضا(ع)، آثار و اماكن تاريخي را به ياري طلبيده ايم. براي ما اين آثار و بناها و كتيبه هايشان ـ كه كم هم نيستند ـ در حكم محك براي تمييز اخبار درست و نادرست بوده است و از تطبيق آثار و اخبار در صدد شناسايي مسير واقعي هجرت امام رضا(ع) برآمده ايم.