اثربخشي مداخله مبتني بر گريز- خاموشي بر اختلالات تغذيه‌اي كودكان با ناتوان‌ذهني

Efficacy of Intervention based of Escape- Extinction on Feeding Disorders in Children with Intellectual Disability

زمنيه و هدف: اختلالات تغذيه‌اي از جمله مسائل و مشكلات كودكان با ناتواني‌ذهني است. پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشي مداخله گريز- خاموشي بر اختلالات تغذيه‌اي كودكان با ناتواني‌ذهني انجام شد. روش بررسي: اين مطالعه از نوع نيمه ‌تجربي پيش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه شاهد بود. جامعه‌ آماري پژوهش كليه‌ي كودكان 6 -3 سال با ناتواني‌ذهني را شامل مي‌شد كه در سال 1395 به مراكز توانبخشي شهرستان ايلام مراجعه كرده بودند. از جامعه‌ي مذكور، با روش تصادفي ساده 16 كودك به عنوان نمونه انتخاب شدند و در دو گروه هشت نفره آزمون و شاهد قرار گرفتند. سپس گروه آزمون به مدت هشت جلسه و هر هفته سه جلسه تحت مداخله‌ي گريز- خاموشي قرار گرفت. در اين زمان، گروه شاهد هيچ‌ گونه مداخله‌اي دريافت نكرد. ابزار مورد استفاده در اين پژوهش پرسشنامه غربالگري مشكلات تغذيه‌اي (Matson و Kuhn، 2001) بود. داده‌هاي بدست آمده، با آزمون آماري تحليل كوواريانس در نرم‌افزار آماري SPSS نسخه 19 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه ميانگين مشكلات تغذيه‌اي پس از مداخله از 52/875 به 32/500 كاهش پيدا كرده است. همچنين تأثير مداخله مبتني بر گريز- خاموشي بر آسپراسيون (0/012=P و 8/391=F)، انتخابي بودن غذا (0/017=P و 7/445=F)، مهارت‌هاي تغذيه‌اي (0/006=P و 10/680=F)، امتناع از خوردن (0/030=P و 5/951=F) و مشكلات رفتاري هنگام غذا خوردن (0/028=P و 10/121=F) در سطح 0/05=α معني‌دار مي‌باشد. ‌نتيجه‌گيري كلي: مداخله‌ي مبتني بر گريز- خاموشي مي‌تواند باعث كاهش اختلالات تغذيه‌اي كودكان با ناتواني‌ذهني شود. لذا استفاده از اين مداخله جهت كاهش اختلالات تغذيه‌اي كودكان با ناتواني‌ذهني در مراكز توانبخشي پيشنهاد مي‌شود.

Background & Aims: One of the problems in children with intellectual disability is Feeding Disorders. The Purpose of this study was evaluate the effectiveness of Intervention based of Escape-Extinction (EE) on Feeding Disorders in Children with Mild intellectual disabilities. Material & Methods: This study was a Quasi-experimental pretest-posttest control group. The Statistical Society of this study included all children with intellectual disability (3-6 years old) that visited to the Rehabilitation Center of Ilam city in 2016. The research sample included 16 children that were selected from this society with Simple Random Sampling, than they allocated in two groups of 8 people (Experimental and control groups). The experimental group received the Escape-Extinction intervention in 8 sessions and 3 sessions in per weeks. The data collection tools consisted the screening tool of feeding problems (STEP) (Matson & Kuhn, 2001). MONCOVA Analysis was used to analysis of data with SPSS 19 software. Results: The results showed that the mean score of Feeding Problems has reduced from 52/875 to 32/500. Also, the Effectiveness of intervention based of EE was significant on Aspiration Risk (P=0/012 & F=8/391), Selectivity (P=0/017 & F=7/445), Skills (P=0/006 & F=10/680), Refusal (P=0/030 & F=5/951) and Nutrition (P=0/028 & F=10/121). Conclusions: The Intervention Based of Escape-Extinction can be causes decrease Feeding Disorders in children with intellectual disability. Therefore, it is recommended to utilize of this intervention for decrease Feeding Disorders in the rehabilitation centers.