روي چوب كردن جرز يا ستون ؛ فن درمان بخش هاي تحتاني عناصر باربر فرسودۀ سازه هاي سنتي نمونۀ مطالعه شده: مسجد شيره پزهاي اصفهان

در مناطق مركزي ايران در ميان انواع رطوبت آسيب رسان به بناهاي سنتي، رطوبت باالرونده قابل توجه است. اين رطوبت به اشكال مختلف در زمين وجود دارد و از طريق سطوح تحتاني اتصال بنا به زمين در آن نفوذ و به سمت بخش هاي فوقاني حركت مي كند. رطوبت باالرونده بيشترين آسيب را به پي ها و بخش هاي تحتاني ستون ها و جرزها وارد كرده و موجبات تخريب تدريجي بنا را فراهم مي كند. در شهرهاي مركزي ايران براي درمان عناصر آسيب ديده از رطوبت باالرونده از تكنيك خاصي استفاده مي شده است كه مهارت و دانش ارزشمندي را در خود دارد و مي تواند كماكان در ابنيۀ تاريخي اي كه مشكل مشابهي دارند، به كار گرفته شود. در اين مقاله با هدف معرفي و مستندسازي اين فن مرمتي از طريق روش موردپژوهي با بررسي مرمت ستون آسيب ديده مسجد شيره پزهاي اصفهان، به معرفي مرحله بندي شدۀ اين فن كه روي چوب كردن جرز يا ستون ناميده مي شود، پرداخته شده است. اساس اين فن بر حذف موقت بارهاي وارده بر عنصر باربر از طريق عناصر كمكي است كه در دو سوي عنصر آسيب ديده مستقر مي شود و پس از آزاد شدن عنصر باربر از بارهاي وارده، مرمت آن صورت مي گيرد.