اثرات كيتوسان در پرآوري درون‌شيشه‌اي انگور (Vitis vinifera L) رقم قزل‌اوزوم

Effect of chitosan on in vitro proliferation of Ghezel ouzum grape (Vitis vinifera L.) cultivar

انگور رقم قزل­ اوزوم از ارقام بازارپسند و پراهميت بوده و داراي ميوه­ هاي قرمز ترد و آبدار مي ­باشد. در ازدياد درون شيشه‌اي گياهان چوبي از جمله انگور مرحله پرآوري از اهميت بالايي برخوردار مي­باشد. بنابراين سعي بر آن است كه با روش‌هاي مختلفي بتوان اين مرحله را با موفقيت انجام داده و تسريع نمود. در پژوهش حاضر اثرات غلظت‌هاي مختلف كيتوسان با وزن مولكولي پايين در پرآوري انگور رقم قزل­ اوزوم مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور از محيط كشت MS حاوي 0/5 ميلي‌گرم در ليتر بنزيل آمينو پورين (BAP) و 0/01 ميلي‌گرم در ليتر ايندول بوتيريك اسيد (IBA) و غلظت‌هاي مختلف كيتوسان (0، 10، 20، 40 و 80 ميلي­گرم در ليتر) در قالب طرح آماري كاملاً تصادفي با پنج تكرار استفاده شد. نتايج نشان داد كه استفاده از كيتوسان بر پرآوري درون ­­شيشه‌اي انگور رقم قزل­ اوزوم اثر معني داري داشت، به طوري كه افزودن كيتوسان به محيط كشت باعث افزايش پرآوري شاخساره­ ها شد. طبق نتايج حاصل از اين پژوهش، غلظت 40 ميلي­ گرم در ليتر كيتوسان نسبت به ساير غلظت­هاي مورد استفاده نتايج بهتري نشان داد و باعث افزايش تعداد شاخساره ­هاي جانبي، طول شاخساره، تعداد برگ، سطح برگ، وزن خشك توده گياهي و ميزان كلروفيل در گياهك­ هاي توليدي شد. بر اساس نتايج پژوهش حاضر، با توجه به ويژگي‌هاي مطلوب كيتوسان، مي‌توان از آن به عنوان يك ماده محرك رشد براي افزايش پرآوري درون­ شيشه‌اي در اين رقم انگور استفاده نمود.

Ghezel Ouzum is a commercially important cultivar with red crispy and juicy berries. In In vitro Micropropagation of woody plants such as grape, the proliferation stage has a high importance. Hence with different methods it has been attempted to achieve a successful way to increase the propagation rate. In this research the effect of low molecular weight chitosan on proliferation of Ghezel Ouzum grape was studied. For this purpose, the MS medium containing benzyl amino purine 0.5 mg (BAP) and 0.01 mg Indole butyric acid (IBA) and various concentrations of chitosan (0, 10, 20, 40, and 80 mg ) were used in a completely randomized design with five replicates. The results showed that the effect of chitosan on in vitro proliferation of Ghezel Ouzum grape cultivar was significant, so that the addition of chitosan to the culture medium increased the proliferation rate of shoots. According to the results, chitosan concentration of 40 mg showed better results compared with the other concentrations and control and increased the number of lateral shoots, shoot length, leaf number, leaf area, dry weight of plant biomass, and chlorophyll content in produced plants. Based on these results, given the favorable properties of chitosan, it can be used as a growth stimulator for increasing in vitro proliferation of this grape cultivar.