عنوان مقاله :
مجموعه سرداب هاي عبابافي محمديه ؛ كاربرد نادر معماري دست كند در كارگاه نساجي سنتي
پديد آورندگان :
سلطاني محمدي، مهدي كارشناس ارشد مرمت واحياى بناها وبافت هاى تاريخى , بلوري بناب، محمد كارشناس ارشد مرمت واحياى بناها وبافت هاى تاريخى , رييسي، مهدي مدرس دانشگاه
كليدواژه :
معمارى دست كند , سرداب , عبابافى , كارگاه نساجى سنتى , محمدية نايين
چكيده فارسي :
معماران و مهندسان ايرانى توانسته اند در مناطق كويرى ايوان كونه اى از معمارى را به وجود بياورند كه بدون بهره كيرى از انرؤى منابع فسيلى، آسايش اقليمى را بواى ساكنان خود فراهم كند. در محتدية نايين مجموعه اى از كاركا5 هاى نساجى ستتى با معمارى دست كند ايجاد0 شده اند. اين كاركا5 ها در اصطلاح افراد محلى«مجموءة سرداب هاى عبابافى» نيز ناميده مى شود. كاركادهاى نساجى ستتى عمومأ درون سازءهاى سمارى معمول ايجاد مىشده اند (مانند كاركاههاى شهرهاى يزد و كاشان)، اما در محمدية نايين اين كاركاءها در زير زمين و با روش معمارى دسهت كند خلق شده اند. كاركا5 ها در شمال غوبى محمديه، در ساختار ذسى زمينساختى اين منطقه مكان يابى شده اند. انتخاب مكان فوق علاوه بر جنس رسى زمين كه بسيار مقاوم و فشربه است - متأثو از شكل يستى بلندى (تويوكرافى) منطقه نيز هست كه امكان مناسبى براى احداث اين ساختارهاى معمارى به وجود آورده است. يؤوهش حاضر با روش توصيغى — تحليلى وارزيابانه مبتنى بر مطالعات و مشاهدات ميدانى صورت كرفته است وضمن معرفى اين مجموعه و همجنين شناسايى كونة معمارى دست كند آنها، به بررسى علل استقرار كاركا5 هاى نساجى عبابافى در اين نوع ساختارهاى معمارى مى بردازد. نتايج يزوهش نشان مى بهد كه جنس رسى بستر قراركيرى مجموعه و اصل وجود ثبات دمايى در اين سرداب ها(عدم نياز به سرمايش و كرمايش) كه ناشى از دست كئد بودن و واقع شدن كاركا5 در درون زمين است، مكان مطلوبى را بواى استقرار يك كاركاه نساجى سنتى با كاربرى عبابافى فراهم آورده است. معمارى دست كند كاركا5 ها نيز در كونة آثار «دست كند ءمودى» قرار مى كيرد كه به صورت دالانى در دل خاى ذز5يكا سطح زمين واقع شده اند.