كليدواژه :
سولفور موستارد , كبد , بيضه , رات
چكيده فارسي :
مقدمه : خردل گوگردي بعنوان گاز جنگي مي باشد كه از طريق استنشاق و تماس مستقيم با پوست و يا از طريق دستگاه گوارش بدنبال مصرف غذاي آلوده جذب مي شود. در مطالعات انساني خردل هيدروليز نشده در مغز و ذخاير چربي حتي پس از گذشت روزهاي متمادي پس از تماس وجود داشت. دفع اين ماده از طريق ترشحات بدن مانند سمن ، ادرار ، عرق و خون صورت مي گيرد. تاثير خردل را عمدتا مثل ساير مواد توكسيك در سطح گنادها يعني محل تقسيم سريع سلولي و همچنين سلولهاي كبدي مي دانند.
روش كار : در اين تحقيق از 30 راس رات نژاد آلبينو نر با وزن 200 گرم در سه گروه نرمال، گروه حلال با نام بافرتيرودز و گروه آزمايشي خردل گوگردي استفاده شد. براي گروه آزمايشي از 10 ميكروگرم بر كيلوگرم خردل حل شده در بافر تيرودز استفاده شد كه به صورت داخل صفاقي و در سمت راست تزريق شد. پس از گذشت 8 هفته رتها بيهوش و سپس ذبح گرديدند و در زير هود تشريح گشته و از ناف كبد و بيضه سمت راست نمونه برداري شد. نمونه در فرمالين 10% جهت پروسه بافتي قرار گرفته و با ميكروتوم برشهاي 5 ميكروني زده شد. نمونه ها پس از رنگ آميزي هماتوكسيلين-ائوزين با ميكروسكوپ نوري مطالعه و نتايج آن با استفاده از نرم افزار SPSS و T-Test تجزيه و تحليل شد. P <0/05 از لحاظ آماري معني دار در نظر گرفته شد.
يافته ها: در گروه خردل بافت ظاهري كبد سفت و خشك شده بود و مناطق گسترده نكروز در لوبولها ديده شد و همچنين واكوئل دار شدن هپاتوسيت ها ، نكروز هپاتوسيت ، ادم نواحي پورت و ارتشاح سلولهاي خوني و لنفوسيت ها ديده شد. ضخامت اپي تليوم ژرمينال بيضه در گروه خردل كاهش داشته و سلولهاي نواحي ادلومينال مجزا بوده و از هم گسيخته ديده شد. تعداد لوله هاي سمينيفروس در مقطع ميكروسكوپي در گروه خردل كاهش داشته و ادم بينابيني ديده شد و همچنين سلولهاي بينابيني نيز در گروه خردل كوچكتر شدند.
بحث و نتيجه گيري: نتايج اين تحقيق نشان داده است كه تغييرات ظاهري و سفت شدن بافت كبد ، نكروز در لوبولهاي كبدي و همچنين بهم خوردن نظم سلولهاي كبدي ، ديلاتاسيون و پرخوني سينوزوئيدها ، پيدايش واكوئل هاي چربي در سيتوپلاسم هپاتوسيت ها ، تورم و پيكنوتيك شدن هپاتوسيت ها وهمچنين ارتشاح سلولهاي خوني در سينوزوئيدها ، وريد مركز لوبولي و پورت در كبد ديده شد. در بيضه از بين رفتن انسجام طبيعي بافت بيضه ، افزايش فضاي بين لوله هاي سمينيفر و ادم بينابيني ، كاهش ضخامت اپي تليوم ژرمينال و وجود اشكال نكروزه سلولهاي رده اسپرماتوسيت و كاهش تعداد آن ، كاهش در حجم و تعداد سلولهاي ليديگ ديده شد.در مجموع مي توان نتيجه گرفت كه موستارد مي تواند سالها بعد از تماس ، اختلال اسپرماتوژنزيس ايجاد كند و موجب ناباروري شود و درسطح آنزيمهاي كبدي و كاركرد آن تغيير ايجاد كند.
چكيده لاتين :
Introduction: Sulfur mustard is a gas warfare that is absorbed through inhalation and direct contact
with the skin or through the digestive tract following contaminated food. In human studies, nonhydrolysed
mustard in the brain and fat deposits even after many days after exposure. Disposal of this
substance occurs through body secretions such as semen, urine, sweat and blood. The effect of
mustard is mainly on the level of other toxic materials, ie, fast cell division, and liver cells.
Methods: In this research, 30 male albino 200g were divided into three groups: normal, solvent
group , and sulfur mustard group. For the experimental group, 10 micrograms per kilogram of
mustard dissolved in a tyrods buffer was injected intraperitoneally. After 8 weeks, the rats were
anesthetized and then slaughtered and described in the hood and sampled from the liver and testis.
The sample was placed in a 10% formalin for tissue processing and was applied to the microtome of
5 micron sections. The specimens were studied by light microscopy after hematoxylin-eosin staining.
The results were analyzed using SPSS software and T-test. P 0.05 was considered statistically
significant.
Results:In the mustard group, the liver tissue was solidified and dried, and extensive necrosis areas
were observed in the lobules, as well as vacuolating hepatocytes, hepatocyte necrosis, edema of the
port, and blood cell infiltration and lymphocytes. The thickness of germinal epithelium in the mustard
group decreased, and the adluminal cells were isolated and discontinuous. The number of seminiferous
tubule in the microscopic section was reduced in the mustard group and interstitial edema was seen,
and leydig cells also became smaller in the mustard group.
Conclusion: The results of this study have shown that changes in the appearance of the liver, necrosis in
the hepatocyte, as well as the destruction of the liver cells, dilatation and hypertension of the sinuses,
the formation of fatty vacuoles in the hepatocyte cytoplasm, swelling and Picnotic hepatocytes as
well as blood cell infiltration were observed in sinusoids, central vein of the lobule and port in the
liver. In the testis, loss of the integrity of the testicular tissue, increased space between the seminiferous
tubule and interstitial edema, reduced thickness of germ epithelium, and the presence of necrotic
forms of spermatocyte cells and reduced its number, decreased the volume and number of Leydig
cells. In conclusion, it can be concluded that Mustard can cause spermatogenesis in years after exposure,
leading to infertility and changes in the level of liver enzymes and their function.
