گياهان دارويي مؤثر در درمان خارش براساس منابع طب ايراني

Medicinal herbs in the treatment of pruritus based on Iranian medicine references

خارش، «احساس ذهني منجر به خاراندن» مي‌باشد كه در اثر تحريك گيرنده‌هاي خارش در پوست يا ازطريق پاسخ تحريك گيرنده‌هاي پوستي درد يا لمس ايجاد شود. در طب ايراني از خارش با عنوان حِكَّه ياد مي‌شود. عوامل متعددي باعث ايجاد خارش شده و داروهاي مختلفي هم برحسب علت آن براي درمان به‌كار مي‌روند كه گاهاً پرهزينه و غير قابل دسترسي يا داراي عوارض جانبي قابل توجه مي‌باشند، لذا استفاده از فرآيندهاي كوتاه‌مدت و با هزينه‌بري كمتر براي كشف داروهاي مؤثر در درمان بيماري‌ها ضروري به‌نظر مي‌رسد. استفاده از تجربيات طب سنتي در استفاده از گياهان و ادويه طبي مي‌تواند در اين زمينه راهكار مؤثري باشد. در اين مطالعه كتابخانه‌اي، ابتدا با كليدواژه خارش در 3 كتاب مرجع داروشناسي طب ايراني شامل «قانون في‌الطب»، «تحفه‌المؤمنين» و «مخزن‌الادويه» جست‌وجو و مفردات مربوطه استخراج شد. در اين مطالعه، كليدواژه‌ي خارش در سه كتاب مرجع داروشناسي طب ايراني يعني القانون في‌الطب، تحفه‌المؤمنين و مخزن‌الادويه جست‌وجو گرديد و تعداد 60 مفرده‌ي صرفاً گياهي كه اثرات قابل توجه باليني در درمان خارش دارند استخراج شد. سپس ميزان تأثير هر دارو براساس مستندات موجود طبقه‌بندي شد؛ بنابراين استفاده از تجربيات غني طب ايراني در تهيه داروهاي جديد براي خارش توصيه مي‌شود.

Itching is a mental feeling that elicits desire to scratch and results from stimulation of itch, pain or palpation receptors in the skin. In Iranian medicine, itching is referred as hekka. Several factors can cause this symptom. Various drugs are used to treat itching. They are sometimes costly and not readily available and have side effects. Given the time-consuming and cost-effective processes for the discovery of effective drugs, new strategies are needed to reduce processes time and costs. One of these strategies could be the use of previous experiences on medicinal plants and spices used in traditional medicine schools. In this review, we searched the keyword "itching, pruritus" in three reference books of pharmacology of Iranian medicine, including The Canon of Medicine (Al-Qanon fi al-Tibb), Tohfe Momenin, and Makhzan- Al' Advieh and ened up with a list of 60 multifaceted plants effective in improvement of pruritus. The efficacy of each of them was categorized based of available evidence. Therefore, it is recommended to use the rich experience of Iranian traditional medicine in the production of new drugs for pruritus.