ارائه نشانگرهاي كاربردي لرزه‌نگاري چهاربعدي جهت محاسبه تغييرات فشار و اشباع‌شدگي حاصل از برداشت و تزريق مخازن نفت و گاز

A practical 4D seismic attribute to estimate saturation and pressure changes arising from reservoir production and injection

تخمين و محاسبه تغييرات فشار و اشباع‌شدگي حاصل از توليد و تزريق مخازن نفت و گاز، يكي از كاربردهاي اصلي لرزه‌نگاري چهاربعدي مي‌باشد. تخمين اين پارامترها در مقياس مخزن، كمك شاياني به بروز رساني مدلهاي شبيه‌ساز مخازن نفت و گاز و همچنين مدلهاي ژئومكانيكي آنها مي‌كند. روشهاي متعددي در سالهاي اخير با هدف تخمين تغييرات فشار و اشباع‌شدگي با استفاده از داده‌هاي لرزه‌نگاري چهاربعدي ارائه شده است كه معمولا اثر تغييرات فشار و اشباع‌شدگي را به صورت خطي تجزيه مي‌كنند. جهت واسنجي (Calibration) معادلات ارائه شده، معمولا داده‌هاي آزمايشگاهي، روابط تجربي فيزيك‌سنگي و يا داده‌هاي چاه به همراه مدلهاي شبيه‌ساز در مقياس مخزن مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اگرچه اين روشها جوابهاي نسبتا قابل قبولي به همراه داشته‌اند، كاربرد آنها نياز به تنظيمات و واسنجي‌هاي نسبتا پيچيده و زيادي دارند كه طبيعتا نياز به زمان و هزينه زيادي خواهند داشت. با استفاده از روابط فيزيك‌سنگي و پتروفيزيكي، در اين مقاله دو نشانگر مستقل توسعه و معرفي مي‌شوند كه به صورت جداگانه تغييرات فشار و اشباع‌شدگي را محاسبه مي‌كنند. از نقطه نظر كاربردي، هر دو معادله بسيار ساده بوده و قابل كاربرد در مدت زمان كمتر از يك روز هستند و علاوه بر آن تفاسير ساده‌اي دارند. اگر چه نشانگرهاي پيشنهاد شده توانسته‌اند جوابهاي قابل قبولي در مخزن مورد مطالعه در درياي شمال ارائه دهند، هر دوي اين نشانگرها ماهيت كيفي جهت نمايش تغييرات فشار و اشباع‌شدگي دارند. بنابراين ادامه اين كار تحقيقاتي جهت كمي كردن اين نشانگرها پيشنهاد مي‌گردد.

One of the main objectives of 4D seismic interpretations is to estimate pressure and saturation change caused by reservoir production and injection. Estimation of these changes would assist to update the simulation and geomechanical models of our hydrocarbon reservoirs. Different techniques have been recently proposed to estimate the pressure and saturation changes using 4D seismic data. Typically, these methods linearly decompose the effect of pressure and saturation changes. For calibration of the proposed equations, laboratory measurements, rock physics relationships or even reservoir scale simulation model and well production data have been employed. Although, they work reasonably well in the given datasets, there is a need for extensive pre-setting steps to calibrate these equations which in turns requires time and cost. In this paper, Rock Physics and Petrophysics principles are utilised in order to develop two independent attributes which can calculate the pressure and saturation changes, separately. Both equations are easy to apply and interpret, and require not more than a few hours for their parameters calibration. Although, these two independent attributes were successfully implemented in one of the North Sea complex oil reservoir, but both attributes are qualitative indication of pressure and saturation changes.