بررسي آلودگي‌هاي منفرد و مخلوط ويروس موزاييك خيار با پوتي ويروس‌ها در منطقه‌ شمال‌غرب ايران

Survey on presence of Cucumber mosaic virus (CMV) in single and mixed infections with Potyviruses in North-West of Iran

ويروس موزائيك خيار Cucumber mosaic virus (CMV)يكي از مهم­ترين ويروس­هاي كدوئيان و داراي دامنه ميزباني بسيار وسيعي مي­باشد. وجود آلودگي­هاي مخلوط با ساير ويروس­ها سبب كاهش و يا تشديد علائم و خسارت ناشي از اين ويروس مي­شود. هدف از اين تحقيق بررسي آلودگي مخلوط ويروس موزاييك خيار با ويروسهاي جنس پوتي ويروس در گياهان جمع ­آوري شده از خانواده ­هاي كدوييان (Cucurbitaceae) شامل خيار و كدو، بادمجانيان (Solanaceae) شامل گوجه­فرنگي، فلفل و تاج­ريزي، پنيركان­ (Malvaceae) شامل ختمي و پنيرك مي­باشد. تعيين آلودگي مخلوط CMV با جنس پوتي­ ويروس­، از لحاظ بوجود آمدن هم ­افزايي و خسارت مضاعف بين اين ويروس­ها در كشاورزي مهم است. به منظور تعيين اينكه ويروس­هاي جنس پوتي­ ويروس بيشتر در چه نوع ميزبان­هايي با ويروس موزاييك خيار آلودگي مخلوط دارند و در كدام گياهان اين آلودگي مخلوط كمتر است مهم مي­باشد. براي اين منظور، تعداد 300 نمونه­ گياهي مشكوك به آلودگي از خانواده­ هاي مذكور از منطقه شمال­غرب كشور جمع ­آوري، نگهداري و از هر ميزبان 25 نمونه مربوط به جدايه ­هاي مختلف مورد بررسي واقع شد. نمونه ها داراي علايم موزاييك، پيسك، تاول­هاي برجسته، بدشكلي، موزاييك زرد، كوتولگي بوته و نيز ساير علائم بيماري­هاي ويروسي از جمله نخي­ شدن برگ بودند. به منظور بررسي اوليه وجود ويروس موزاييك خيار كارهاي گلخانه ­اي با استفاده از ميزبان هاي لكه­موضعي و سيستميك CMVهمچنين كارهاي آزمايشگاهي با استفاده يك جفت آغازگر اختصاصي منطبق بر ژن پروتئين پوششي CMV انجام شد. سپس، براي رديابي آلودگي مخلوط با جنس پوتي­ ويروس­ از نمونه ­هايي كه آلودگي آنها به ويروس موزاييك خيار محرز شده بود از آغازگرهاي عمومي جنس پوتي­ ويروس استفاده شد و بيشترين آلودگي مخلوط ويروس موزاييك خيار با ويروس­هاي جنس پوتي­ويروس در كدو و گوجه فرنگي و كمترين اختلاط در ختمي، پنيرك، فلفل و خيار مشاهده شد.

Cucumber Mosaic Virus (CMV) is one of the most important viruses infecting Cucurbitaceae and has a wide host range. However, presence of mixed infections with other viruses increases symptoms and damages of viruses. The present study aimed to investigate the mixed infection of CMV with Potyvirus in plants collected from various plant families including Cucurbitaceae with cucumber and Cucurbit, Solanaceae with tomato, pepper and Solanum nigrum and Malvaceae with Malva. sp and Althea sp. Determining in which hosts Potyviruses are mix infected with CMV and in which plants this infection is negligible, is important. Thus, 300 plant samples suspected to be infected were collected and preserved from above-mentioned families from Northwestern of Iran for laboratory and greenhouse experiments with symptoms of Mosaic, deformity and mottling, shrub dwarfism, yellowing and other symptoms of viral plant diseases including (shoe – string in tomato) etc. from each host, 25 samples related to various isolates were scrutinized. In order to conduct primary research on the presence of CMV, systemic and local host of CMV were applied in greenhouse and a pair of CMV coat protein-specific primers were utilized in RT-PCR. Then, detecting mixed infection with Potyviruses was conducted using RT-PCR with universal primers of Potyvirus genus NIb2F/NIb3 in samples whose infection to CMV was proved. The most of mix infections were observed in tomato and cucurbit and the least of mix infections were observed in Malva, pepper and cucumber.