بررسي فيتوشيميايي گياه رامنوس كورنيفوليا

Phytochemical Analysis of Rhamnus cornifolia

سابقه و هدف: گياه رامنوس كورنيفوليا (Rhamnus cornifolia) يكي از گونه‌هاي خانواده عناب مي‌باشد كه به فراواني در قسمت‌هاي مختلف ايران رويش دارد. از آنجا كه گونه ديگر اين خانواده يعني Rhamnus frangula حاوي مشتقات 1و8 دي هيدروكسي آنتراكينون است كه جزء مهم‌ترين مسهل‌هاي محرك طبقه‌بندي مي‌شوند، بر آن شديم تا گياه رامنوس كورنيفوليا را كه بر اساس اطلاعات موجود تاكنون مورد بررسي فيتوشيميايي قرار نگرفته است، مورد بررسي قرار دهيم. مواد و روش‌ها: پس از جمع‌آوري گياه رامنوس كورنيفوليا از 5 تا 7 كيلومتري سي سخت به سمت دنا در استان فارس، اين گياه مورد بررسي‌هاي ماكروسكوپي و ميكروسكوپي قرار گرفته و از نظر وجود مواد مختلف مورد ارزيابي قرار گرفت. جهت جداسازي يك تركيب آنتراكينوني از كروماتوگرافي ستوني و لايه نازك استفاده شد و سپس با روش‌هاي دستگاهي از جمله طيف مادون قرمز، ماوراء بنفش و جرمي شناسايي گرديد. هم‌چنين اندازه‌گيري ميزان خاكسترهاي گياهي، ويتامين ث و عناصر فلزي در مورد گياه انجام شد. يافته‌ها: وجود آنتراكينون، سنوزيد، تانن، فلاونوئيد ، آلكالوئيد و ساپونين (به ميزان كم) در گياه نشان داده شد. تركيب جدا شده با عنوان 1- هيدروكسي-3- متيل-6- وينيل-8-گليكوزيد آنتراكينون مي‌باشد. ميزان خاكستر تام، محلول در آب، نامحلول در اسيد و سولفاته به ترتيب 67/1درصد، 4/0 درصد، 56/1 درصد و 35/4 درصد مي‌باشد. 12/21 و 670 ميلي گرم مي‌باشد. استنتاج: به نظر مي‌رسد رامنوس كورنيفوليا گونه اي با ارزش از لحاظ وجود مواد موثره گياهي باشد.

Background and purpose: Rhamnus cornifolia is one of the species belonging to the rhamnaceae family that is abundantly found in different parts of Iran. Rhamnus frangula is one of the most important species of this family which contains anthraquinones that act as stimulant laxative. In this study we investigated Rhamnus cornifolia Boiss which to the best of our knowledge, no phytochemical study has been done on this plant yet. Materials and methods: The plants were collected from Sisakht, Iran and morphological and microscopical characters of the plant were examined. An Antrakinon compound was isolated from the bark of the plant by column and thin-layer chromatography and identified by infrared, ultraviolet and mass spectrometry. Quantitative determination of total ash, water-soluble ash, acid-insoluble ash and sulphated ash were performed in the bark of Rhamnus cornifolia. Vitamin C concentrations in leaves were determined by titrimetric method. Results: The structure of the isolated anthraquinone compound was identified to be 1-Hydroxy3-methyl-6-vinyl-8-glycoside anthraquinone. Total ash, water-soluble ash, acid-insoluble ash and sulphated ash in the bark of Rhamnus cornifolia was 1.67%, 0.4%, 1.56% and 4.35%, respectively. Conclusion: Rhamnus cornifolia is believed to be a species that contains valuable active ingredients.