بررسي كيفيت زندگي كاري ابراز شده پزشكان خانواده در استان مازندران

Quality of Working Life of Family Physicians in Mazandaran

مقدمه: وضعيت كيفيت زندگي كاري پزشكان خانواده مي‌تواند در نحوه ارايه خدمات به بيماران و جمعيت تحت پوشش آن‌ها تأثيرگذار باشد، هدف از انجام پژوهش حاضر بررسي كيفيت زندگي كاري پزشكان خانواده استان مازندران و عوامل تأثيرگذار بر آن بوده است. روش كار: در پژوهش حاضر كه از نوع مقطعي و توصيفي- تحليلي مي‌باشد، 84 نفر از پزشكان خانواده استان مازندران به روش نمونه‌گيري طبقه‌بندي تصادفي شده انتخاب گرديدند. جهت جمع‌آوري داده‌ها، از پرسشنامه كيفيت زندگي كاري ون لارن كه حيطه‌هاي رضايت از شغل و حرفه، شرايط كاري، وضع عمومي سلامتي، ارتباط كار- منزل، استرس در كار و كنترل در كار را مورد سنجش قرار مي‌دهد استفاده شد. اطلاعات هر پرسش در يك طيف پاسخ‌هاي ليكرتي (5 -1) جمع‌آوري شد و در هر حيطه و كل پس از تجميع به مأخذ (100 -0) تراز گرديد. داده‌هاي پرسشنامه‌ها پس از تكميل با استفاده از روش‌هاي آماري و نرم‌افزار SPSS و با توجه به اهداف پژوهش از طريق آزمون‌هاي آماري t-test و Anova و مدل رگرسيوني با روش Backward مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت . سطح معناداري مورد استناد 05/0 در نظر گرفته شد. يافته‌ها: يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه كيفيت زندگي كاري ابراز شده پزشكان خانواده استان مازندران، متوسط و رو به پايين مي‌باشد (46%). كيفيت زندگي كاري پزشكان خانواده‌اي كه از مسؤولان مافوق خود، از ‌مبلغ دريافتي، ‌از زمان دريافت حقوق ماهانه خود، و از امكانات موجود در محل خدمت خود رضايت داشتند در تمام حيطه‌ها به طور معناداري (p<0.05) بالاتر بود. همچنين بررسي اثر همزمان متغيرهاي مستقل تعريف شده در اين مطالعه بر كيفيت زندگي كاري ابراز شده نشان داد كه تنها متغيرهاي رضايت از مسؤول مافوق (با ضريب رگرسيون 0/8 و خطاي معيار 0/36) و رضايت از زمان دريافت حقوق ماهانه مافوق (با ضريب رگرسيون 0/7 و خطاي معيار 0/28) اثر معناداري داشتند (p<0.05) نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد كيفيت زندگي كاري ابراز شده پزشكان خانواده استان مازندران در وضعيت چندان مناسبي قرار ندارد، لذا لازم است مسؤولان طرح پزشك خانواده در وزارت بهداشت و همچنين مسؤولان شبكه پزشك خانواده در استان مازندران توجه بيشتري به كيفيت زندگي كاري پزشكان خانواده معطوف نمايند و در جهت ارتقاي كيفيت زندگي كاري آنان برنامه‌ها و راهكارهايي را مدنظر قرار دهند.

Introduction: Quality of working life of family physicians influences the way they provide services to patients. The purpose of this study was to assess the quality of working life of family physicians in Mazandaran and to determine the related factors. Methods: A cross-sectional study was conducted among family physicians in Mazandaran. The data were collected using a standard questionnaire including 24 questions. The questionnaire was designed according to the Likert scale. A stratified random sampling technique was used to select 84 respondents. After completing the questionnaire, data were analyzed using the statistical tests in the SPSS. The simultaneous effect of the independent variables was evaluated using the backward regression model (significant level=0.05). Results: According to the results, the quality of working life of family physicians in Mazandaran was average and low (%46). The quality of working life of family physicians who were satisfied with their higher level managers, payment system, and facilities of their workplaces were higher in compare with those who were not satisfied with these factors (p<0.05). Also the simultaneous effect of the independent variables on the quality of working life showed that only satisfaction with the higher level managers and payment system had significant effect (0.8 SE=0.36 and 0.7 SE=0.28, respectively). Conclusion: Based on the results of this study and benchmark comparisons, the quality of working life of family physicians in Mazandaran was not appropriate. It seems that the decision-makers should pay more attention on the quality of working life of family physicians in order to solve the problems and to improve their quality of working life.