تحليل روند گرد و غبار ورودي به ايران با تاكيد بر استان خوزستان

Analysis of Dust Storms Entering Iran with Emphasis on Khuzestan Province

مقدمه: طوفان‌هاي گرد و غباري اثرات مضري بر سلامت و اقتصاد جامعه و تغيير اقليم دارند. گرد و غبار، منجر به افزايش بيماري‌هاي مننژيت و تب دره و آسم و بيماري‌هاي ويروسي، و صدمه به DNA سلول‌هاي پوست و ريه مي‌گردد. هدف از انجام اين پژوهش بررسي غلظت، ماندگاري، تعداد روزهاي گرد و غبار و روند ايجاد آن در سال‌هاي اخير و همچنين اعتبارسنجي داده‌هاي ارايه شده سازمان محيط زيست ايران مي‌باشد. روش كار: آمار تعداد روزهاي گرد و غباري در 50 سال گذشته (1387 -1340) از سازمان هواشناسي، و غلظت ذرات و ماندگاري گرد و غبار در سال‌هاي (1389 -1380) از سازمان محيط زيست تهيه شد. جهت اعتيارسنجي داده‌ها، در شش ماه نخست سال 1389، از طريق نصب دستگاه‌هاي High Volume Air Sampler مدل PM10 و Envirocheck مدل 1/07، در محل ايستگاه مؤسسه ملي تحقيقات سلامت در اهواز، در هر شش روز و همچنين روزهاي گرد و غباري اهواز نمونه‌برداري شد و با داده‌هاي سازمان محيط زيست مقايسه گرديد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهاي Excell و SPSS16 پردازش گرديد. يافته‌ها: در سال 1388، با ميانگين و انحراف معيار 89/34 ±8/42 روز گرد و غبار در سال، بيشترين گرد و غبار در كشور رخ داده است. بيشترين تعداد روزهاي گرد و غباري در سال 1387 در استان كرمانشاه، به تعداد 107 روز ودر سال 1388در استان خوزستان به تعداد 102 روز رخ داده است. ميانگين غلظت حداكثر كل ذرات معلق در استان خوزستان در طي سال‌هاي 1386 الي 1388 برابر 1615 ± 7576 ميكروگرم در متر مكعب بوده است. ماندگارترين رخداد گرد و غبار در اهواز 144 ساعت و هر رخداد گرد و غبار 98/22 ±6/32 ساعت دوام داشته است. نتيجه‌گيري: غلظت ذرات در روزهاي گرد و غباري نسبت به روزهاي عادي در كليه استان‌هاي درگير به طور قابل توجهي افزايش يافته است. ميانگين و انحراف معيار غلظت ذرات در روزهاي گرد و غباري در اهواز نسبت به استاندارد غلظت ذرات در ايران 16.5±11 برابر مي‌باشد با توجه به شدت پديده گرد و غبار و تأثيرات مضر آن بر سلامت ساكنين مناطق غرب و جنوب غرب كشور، مسؤولان بايد هر چه سريع‌تر اقدامات لازم را انجام دهند.

Introduction: Dust storms which changes climate have harmful effects on health and economy. Dust can increase rate of meningitis, asthma, and virus-caused diseases. It also damages DNA of skin and lung cells. The purpose of this study was to depict the situation of the dust storms entering Iran. Methods: Data on dust phenomenon during past 50 years (1961-2007) were obtained from the Iran Meteorological Organization. Data on the concentration of suspended particles and dust during 2001-2009 were obtained from the Environmental Protection Agency, Iran. To validate the data gathering instruments, the High Volume Air Sampler model PM10 and the Envirocheck model 1.07 were set up in the National Institute of Health Research, Ahvaz station. Data were gathered in six days and in dusty days of the first six months of 2010. Data obtained from the two organizations were compared with each other using the Excel and SPSS-16. Results: The year 2009 was the dustiest year with an average of 42.8 dusty days in the last three years. The dustiest days with 107 and 102 dusty days were seen in Kermanshah in 2008 and Khuzestan in 2009, respectively. The highest concentration of dust was recorded in Bushehr in 2009 with a concentration of 9900 µg/m3. The average concentration of all floating particles in Khuzestan equaled 7576 µg/m3 during the three years. The longest dusty hours happening in Khuzestan lasted for 144 hours. The average hours for each dust event were 32 hours in this province. Conclusion: Concentration of dust particles in dusty days have significantly increased in all provinces. The mean and standard deviation of particle concentration in Ahvaz is 16.5±11 times more than the standard concentration rates in the country. Considering the severity of these phenomena and its harmful effects on health of dwellers in the region, policy-makers should take necessary measurements.