تأثير هزينه‌هاي مصرفي و سرمايه‌اي دولت بر شاخص توسعه انساني (HDI) با استفاده از روش گشتاورهاي تعميم يافته پويا (GMM)

Impact of Government Consumption and Investment Expenditures on Human Development Index Using Generalized Method of Moment

مقدمه: بهبود توسعه از اهداف دولت‌ها مي‌باشد. روند توسعه تحت تأثير عوامل متعددي است و كشورها با سطوح مختلف توسعه‌يافتگي، ساختار هزينه‌اي متفاوتي دارند. هدف اين مطالعه تعيين تأثير هزينه‌هاي مصرفي و سرمايه‌اي دولت بر شاخص توسعه انساني بود. روش كـار: در مطالعه تحليلي و گذشته‌نگر حاضر، از اطلاعات در دسترس 119 كشور در بازه زماني 2000 تا 2006 استفاده شد. در گام اول با استفاده از چك‌ليست، داده‌هاي پژوهش از سايت‌هاي معتبر جهاني جمع‌آوري شد و بعد از فرآوري داده‌ها در محيط Excel ، به كمك نرم‌افزار Eviews ، رگرسيون‌هاي پژوهش با روش گشتاور تعميم يافته برآورد شدند. به منظور تأييد نتايج برآورد از آزمون‌هاي سارگان ( Sargan test ) و والد ( Wald test ) استفاده شد. يافته‌ها: برآورد مدل‌ها حاكي از اثرگذاري مثبت و معنادار متغير هزينه‌هاي دولت بر شاخص توسعه انساني در كشورهاي با سرانه توليد ناخالص داخلي بالا بود كه با شيب كاهشي، شاخص توسعه انساني افزايش مي‌يافت. نمودار ارتباط هزينه‌هاي دولت با شاخص توسعه انساني، به علت منفي بودن ضريب رگرسيون توان دوم هزينه‌هاي دولت (0/0003-)، به شكل U معكوس بود. اين يافته‌ها براي كشورهاي با سرانه توليد ناخالص داخلي پايين به علت مثبت بودن ضريب رگرسيون توان دوم هزينه‌هاي دولت (0/0029)، برعكس يافته‌هاي كشورهاي با سرانه توليد ناخالص داخلي بالا بود. كشش شاخص توسعه انساني نسبت به هزينه‌هاي مصرفي در دو گروه كشورهاي با سرانه توليد ناخالص داخلي بالا و پايين بيشتر از هزينه‌هاي سرمايه‌اي بود. نتيجه‌گيري: در مراحل اوليه توسعه، افزايش هزينه‌هاي مصرفي نقش بسزايي در بهبود شاخص توسعه انساني دارد. اما در مراحل انتهايي توسعه، كشورها براي تغيير نماگرهاي شاخص توسعه انساني نيازمند سرمايه‌گذاري در زير ساختارها هستند.

Introduction: Development is a main goal for governments. The development process is influenced by several factors . Countries at different stages of development have different cost structures . This study aimed to determine the impact of government consumption and investment expenditures on human development index (HDI). Methods: This was an analytic- retrospective study. Based on available data, we included the data of 119 countries from 2000 to 2006. We used a checklist to collect data from valid international websites. Using Eviews software, the regressions were estimated by generalized method of moments (GMM). To confirm the results, we used the Sargan and Wald tests. Results: Initial levels of development showed positive relationship between government expenditures and the HDI. In more than certain levels (optimum level), there was negative relationship between the government consumption expenditures with the HDI. This finding was contrary in countries with low GDP per-capita. Elasticity of consumer expenditures to the HDI for both groups of countries with high and low GDP per-capita was higher than investment expenditures. Conclusion: In the early stages of development, increasing consumer expenditures result in improving the HDI. However, in the late stages of development, countries need to invest in the infrastructure to change their HDI rank.