الگويي براي ارزيابي اثرات بهداشتي طرح‌هاي توسعه‌اي در ايران

A Model for Health Impact Assessment of the Developmental Plans in Iran

مقدمه: ارزيابي اثرات بهداشتي، ابزاري است كه به تصميم‌گيران كمك مي‌كند تا اثرات مثبت و منفي پروژه‌ها، برنامه‌ها و سياست‌هاي پيشنهادي را بر سلامت پيش‌بيني كنند. در كشور ما ارزيابي اثرات زيست‌محيطي انجام مي‌شود اما برنامه پنجم توسعه، ارزيابي اثرات بهداشتي طرح‌هاي توسعه‌اي بزرگ را الزامي كرده است. پيش از اين، براي پيشبرد ارزيابي اثرات بهداشتي جامع در ايران، چارچوبي شامل عوامل مؤثر بر ارزيابي پيشنهاد شده است. در اين مطالعه اين چارچوب مورد تحليل عاملي قرار گرفته است. روش كـار: اعتبار سازه در چارچوب ارزيابي اثرات بهداشتي پيشنهاد شده و ارتباط بين عوامل با تحليل عاملي تأييدي و مدل‌يابي معادلات ساختاري مورد آزمون قرار گرفت. يافته‌ها: تحليل عاملي تأييدي و مدل‌يابي معادلات ساختاري، روابط بين عوامل در الگو را معنادار دانستند. شاخص برازش RMSEA در مدل اوليه و اصلاح‌يافته به ترتيب 0.043 و 0.024 و شاخص‌هاي GFI و NNFI در مدل اوليه به ترتيب 0.85 و 0.82 و در مدل اصلاح‌يافته 0.94 و 0.93 بود. نتيجه‌گيري: بر اساس چارچوب تأييد شده در اين مطالعه، لازم است در خصوص ادغام ارزيابي با ارزيابي زيست‌محيطي و انجام ارزيابي براي سياست‌ها و برنامه‌ها و بازتعريف اصول ارزيابي اثرات بهداشتي پيش از پياده‌سازي نظام ارزيابي اثرات بهداشتي تصميم گرفته شود.

Introduction:Health Impact Assessment (HIA) is a tool to aid decisionmakers to predict positive and negative impacts of the proposed policies, programs and projects on health. Environmental impact assessment is routinely carried out in Iran. The Fifth Development Plan of Iran has necessitated the health system to conduct HIA of major developmental plans. A conceptual framework has been proposed previously for HIA in Iran. This study was carried out to confirm the framework using the factor analysis. Methods:We used the confirmatory factor analysis to testthe construct validity of thefactors, and structural equation modeling to test the relationships between the factors. Results: The confirmatory factor analysis and the structural equation modeling showed the significance of the relationships between the factors in framework. Model fitness, i.e. RMSEA, was 0.043 and 0.024 in the primary and modified models, respectively. GFI and NNFI were 0.85 and 0.82 in the primary model and 0.94 and 0.93 in the modified model, respectively. Conclusion:Based on the confirmed framework in this study, it is necessary to make decision about integrating HIAwith environmental impact assessment and conducting HIAin programs and policies and also redefining HIA principles before implementing the policy in the system.