پرداخت از جيب و بيمه تكميلي: ميزان رضايتمندي ايثارگران تحت پوشش

Supplementary Insurance and Out of Pocket Payment: The Satisfaction of War Survivors and Their Families

مقدمه: رضايتمندي از خدمات درماني به دليل سر و كار داشتن با سلامت افراد جامعه، از اصلي‌ترين اهداف هر جامعه است. در ايران خدمات بهداشتي-درماني سرپايي و بستري به ايثارگران و خانواده آنان، در قالب بيمه تكميلي (بيمه ايران) ارائه شده است. در اين پژوهش ميزان رضايتمندي از ميزان پرداخت از جيب در جامعه تحت پوشش بنياد شهيد و امور ايثارگران (افراد جانباز، خانواده جانباز و ايثارگران شاهد) در سال 1396 مورد بررسي قرار گرفته است. روش بررسي: در اين مطالعه مقطعي در خصوص رضايت‌سنجي جامعه ايثارگران تحت پوشش بيمه تكميلي، از ميان 1177 فرد مورد مطالعه كه خدمات سلامت دريافت نموده بودند، در طي يكسال قبل از جمع‌آوري داده‌ها، 622 نفر نيازمند سند دريافت هزينه از بيمه بودند كه مقاله حاضر به بررسي وضعيت رضايت اين گروه از گيرندگان خدمت مي‌پردازد. جهت جمع‌آوري داده‌ها در اين مطالعه، از پرسشنامه مطالعه مشابه در سال 1394 كه توسط همين گروه تحقيق اجرا شده بود، استفاده شد كه در اين مطالعه ابعاد كيفيت خدمات نيز به آن افزوده شده است. داده‌ها از طريق نرم افزار SPSS ويرايش 22 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و بررسي توصيفي و تحليلي داده‌ها شامل آزمون‌هاي كاي دو و رگرسيون لوژستيك جهت بررسي عوامل موثر بر عدم رضايتمندي انجام شد. يافته‌ها: از ميان افرادي كه از خدمات بيمه براي خدمت سرپايي استفاده كرده بودند، در طي يكسال گذشته 52/8 درصد براي دريافت خدمات بهداشتي درماني پرداخت از جيب داشتند. در خصوص شاخص‌هاي رضايتمندي گيرندگان خدمت از بيمه تكميلي شامل رضايت از مدت زمان انتظار، ارائه‌دهندگان خدمت، فاصله مكاني محل دريافت خدمت و روند دريافت هزينه از بيمه، بيشترين رضايتمندي مربوط به رضايت از ارائه‌دهندگان خدمت با فراواني 69 درصد و كمترين رضايت‌مندي مربوط به زمان انتظار با فراواني 33 درصد بود. از ديدگاه جمعيت ايثارگران مورد مطالعه حاضر، مهمترين مشكل روند دريافت هزينه از بيمه، زمان طولاني بازپرداخت (با فراواني 43 درصد) و پس از آن عدم پرداخت يا پرداخت ناقص (با فراواني 28 درصد) بود. در خصوص عوامل مؤثر بر رضايتمندي گيرندگان خدمت، مدت انتظار و وضعيت دريافت هزينه عواملي بودند كه در عدم رضايتمندي از روند دريافت هزينه، ارائه‌دهندگان خدمت و زمان انتظار مؤثر بودند بدين ترتيب كه با افزايش مدت زمان انتظار و نيز دريافت نكردن هزينه، عدم رضايتمندي نيز افزايش يافته بود. در خصوص رضايت از فاصله مكاني محل دريافت خدمت، وجود بيماري زمينه‌اي و وضعيت دريافت هزينه، عوامل مؤثر در عدم رضايتمندي بودند. به طوري كه با وجود بيماري زمينه‌اي در ايثارگر، عدم رضايتمندي از فاصله مكاني بيشتر شده بود و بعلاوه در موارد عدم دريافت هزينه نيز نارضايتي افزايش يافته بود. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج، كاهش ميزان موارد پرداخت از جيب از يك سو و از سوي ديگر برطرف نمودن موانع رضايتمندي از روند دريافت هزينه توسط ايثارگراني كه پرداخت از جيب داشته‌اند، اهميت بسزايي دارد. كاهش مدت زمان انتظار و افزايش مواردي كه بازپرداخت هزينه را داشته باشند باعث افزايش رضايتمندي خواهد شد. مهمترين مشكل در رضايتمندي از روند دريافت هزينه از بيمه، زمان طولاني باز پرداخت بوده است. پيشنهاد مي‌شود مطالعات بعدي جهت ارزيابي و اعمال راهكارهاي ارتقاي روند دريافت هزينه انجام شوند.

Introduction: The rate of out of pocket in health services has particular importance in health system. The aim of this study was to assess the rate of out of pocket and also the satisfaction with reimbursement process. Methods: This study was across- sectional one which was done in 2018. At all 1177 war survivors and their families whom were covered by supplementary insurance were studied and they were selected randomly. In this study the questionnaire which was used in similar previous study, used for collecting data. Results: At all 1177 veterans, their families and martyrs' families were studied. About 53 percent (622 persons) of them had paid out of pocket for health services during the one year. In reimbursement process the satisfaction of 622 studied persons with the waiting time, providers, service place and repayment process was 33%, 69%, 54% and 39%.respectively. Also the waiting time and situation of cost repayment effected on satisfaction with reimbursement process. Conclusions: Base on this study results decreasing the rate of out of Pocket Payment and increasing the satisfaction with reimbursement Process are important. For next study it is recommended appropriate project resulted in strategies for improving reimbursement Process.