تبيين عوامل تأثيرگذار برمداخلات پزشكي غيرضروري در ايران: بررسي ديدگاه صاحب‌نظران

Exploring Influential Factors on Unnecessary Medical Interventions: The Viewpoints of Iranian Health System Experts

مقدمه: اعمال مداخلات پزشكي بر روي بيمار فراتر از نياز واقعي آنان، نه تنها باعث هدر رفت منابع موجود و صرف هزينه‌هاي بسيار مي‌گردد، بلكه منجر به تهديد سلامتي افراد نيز مي‌شود. شناسايي، حذف و پيشگيري از عواملي كه در بروز اين پديده تأثيرگذار است بسيار مهم مي‌باشد. بر اين اساس اين مطالعه قصد دارد به تبيين عوامل تأثيرگذار بر پديده پزشكي شدن غيرضروري از ديدگاه صاحب‌نظران نظام سلامت ايران بپردازد. روش بررسي: دو بحث گروهي متمركز و مصاحبه‌هاي نيمه‌ساختاريافته به روش چهره به چهره با 11 نفر از صاحب‌نظران نظام سلامت كه با روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شده بودند انجام، و مستندات مرتبط نيز گردآوري و با استفاده از روش تحليل محتوايي (استقرايي و قياسي) مورد تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: محتواي مصاحبه‌ها در 4 موضوع اصلي و 16 زير موضوع طبقه‌بندي گرديد. اعمال مداخلات سياستي آگاه از شواهد در نظام پرداخت، نظام بيمه و تعرفه و نظام آموزشي كشور، مديريت صحيح تضاد منافع، فرهنگ‌سازي و آگاهي‌رساني به مردم از جمله عواملي است كه در كنترل اين پديده و كاهش اثرات نامناسب ناشي از آن تأثير قابل توجهي دارند. نتيجه‌گيري: تلاش براي شناسايي عوامل مؤثر بر پديده پزشكي شدن غيرضروي مي‌تواند به تنظيم نظام نظارت دقيق و گزارش‌دهي كمك نمايد و بدين طريق منجر به بسط اقدامات پيشگيرانه در جهت كاهش هزينه‌هاي تحميل شده اضافي و ساير پيامدهاي نامناسب در نتيجه اين پديده بر افراد و نظام سلامت گردد.

Introduction: Performing medical interventions over the real needs of patients, not only a waste of resources and more costs, but also threaten people's health. Identifying, removing, and preventing the factors that affect unnecessary medical interventions have the main role in controlling them. Therefore, the current study aimed at exploring factors affecting this phenomenon from the viewpoints of Iranian health system experts. Methods: To collect data, focus group discussions, and semi-structured face-to-face interviews were conducted. The participants were selected through purposeful sampling. Related documents were also collected. Content analysis (inductive-deductive) was used for data analysis. Results: Four themes and 16 subthemes were extracted. Evidence-informed policy making interventions in payment, insurance, tariff, and education systems, management of conflict of interests, culture making, and informing the community are the factors influencing the control and decrease of this phenomenon consequences. Conclusions: The effort to identify factors influential on unnecessary medical interventions can help to establish accurate supervision and reporting system and cause preventive interventions to reduce more unnecessary costs and inappropriate outcomes resulted from this phenomenon.