ارزيابي برخي رفتارهاي جوانه زني بذرهاي دو گونه خردل تحت تأثير دما، عمق كاشت و دورۀ غرقاب

Some aspects of seed germination in two mustard species influenced by temperature, planting depth and flooding period

همۀ مرحله هاي اين تحقيق در آزمايشگاه تحقيقاتي دانشكدۀ كشاورزي دانشگاه تربيت مدرس در سال 1396 اجرا شد. پيش از آغاز آزمايش ها بذرهاي دو گونه خردل وحشي ) Sinapis arvensis ( و سفيد ) S. alba ( در هنگام رسيدگي )اواخر بهار و اوايل تابستان(سال زراعي 1395 - 1394 از مناطقي در استان آذربايجان شرقي و خوزستان گرد آوري و تا زمان آزمايش به مدت هفت ماه نگهداري شدند. اين تحقيق شامل سه آزمايش بود. همۀ آزمايش ها دو عاملي بوده و به صورت فاكتوريل در قالب طرح كامل تصادفي با چهار تكرار انجام شدند. در همۀ آزمايش ها يكي از عامل ها گونۀ خردل بود. در آزمايش نخست عامل دوم شامل هشت دما از 5 تا 40 درجۀ سلسيوس بود. در آزمايش دوم عامل دوم 13 عمق كاشت از 5 / 0 سانتي متر تا 6 سانتي متر بود. در آزمايش سوم عامل دوم شامل شش دورۀ غرقاب از 0 تا 35 روز بود. نتايج آزمايش نشان داد، در بيشتر دماها، عمق ها و دوره هاي غرقاب جوانه زني خردل وحشي بيشتر از خردل سفيد بود كه دليل آن احتمال دارد اندازۀ بزرگ تر بذر اين گونه باشد. آغاز جوانه زني خردل از 4 تا 5 درجۀ سلسيوس )دماي پايه( بوده و در دماهاي 25 تا 30 درجۀ سلسيوس به بيشينۀ خود رسيد )دماي بهينه يا مطلوب( و پس از آن جوانه زني در دماي 40 تا 45 درجۀ سلسيوس )دماي بيشينه يا سقف( متوقف شد. با افزايش عمق درصد و سرعت سبز شدن هر دو گونه خردل كاهش يافت. با افزايش دورۀ غرقاب درصد جوانه زني، طول گياهچه و وزن گياهچه هر دو گونه خردل كاهش يافت.

All phases of this research were conducted in Research Laboratory, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University in 2017. Before starting the experiments, seeds of wild mustard (Sinapis arvensis) and white mustard (S. alba) were collected from East Azarbaijan and Khuzestan provinces at maturity (late spring and early summer) during the 2015-2016 growing season and were stored for seven months. This study included three experiments. Each experiment was arranged in a completely randomized design with four replications, and the treatments were factorial. In all experiments, one of the factors was the mustard species. In the first experiment, the second factor consisted of eight temperatures ranging from 5 to 40 °C. In the second experiment, the second factor was 13 sowing depths of 0.5 to 6 cm. In the third experiment, the second factor included six flooding periods from 0 to 35 days. The results of the experiments showed that in most temperatures, the depths and flooding periods, germination of wild mustard were greater than white mustard, which is probably due to the larger size of the seed of this species. The onset of mustard germination was from 4 to 5 °C (base temperature) and peaked at temperatures from 25 to 30 °C (optimal temperature) and then germination stopped at 40 to 45 °C (maximum or ceiling temperature). Considering that with increasing depth, the percentage and rate of emergence in both species decreased. With increasing flooding period, germination percentage, seedling length and seedling weight of both mustard species decreased.