رابطه بين رفتارهاي شهروندي سازماني و رفتارهاي انحرافي در محيط كار با رضايت از تدريس در دانشگاه

The Relationship between Organizational Citizenship Behavior (OCB) and Deviant Workplace Behavior (DWB) with Teaching Satisfaction in University

زمينه: رفتارهاي غيروظيفه‌اي، رفتارهاي فرانقشي و خودجوشي هستند كه، كاركنان را در وضعيتي قرار مي‌دهند كه به صورت داوطلبانه فراتر از انتظارات وظيفه و شرح شغل خود عمل نمايند. با اين وجود، رفتارهاي غير وظيفه‌اي يعني هم رفتار انحرافي منفي در محيط كار و هم رفتار انحرافي مثبت در محيط كار، بر سازمان اثر مي‌گذارند. لذا، هدف پژوهش حاضر تعيين رابطه بين رفتارهاي شهروندي سازماني و رفتارهاي انحرافي در محيط كار با رضايت از تدريس در دانشگاه مي‌باشد. روش كار: روش انجام پژوهش حاضر، توصيفي از نوع همبستگي مي‌باشد كه در سال 1390 انجام گرفت. نمونه آماري پژوهش حاضر تعداد 207 نفر از استادان و دانشجويان (69 استاد و 138 دانشجو) دانشگاه آزاد اسلامي واحد خوراسگان (اصفهان) انتخاب شدند. در راستاي گردآوري داده‌هاي پژوهش از دو پرسشنامه، 1) رفتارهاي غيروظيفه‌اي (رفتار شهروندي (سازماني/ همكار/ دانشجو) و رفتار انحرافي (سازماني/ همكار/ دانشجو) در محيط كار) 2) رضايت از تدريس دانشگاهي، استفاده گرديد. براي برآورد پايايي پرسشنامه‌هاي مذكور از آلفاي كرونباخ استفاده شد. براي تحليل اطلاعات جمع‌آوري شده از نرم‌افزار SPSS 18 استفاده شد. يافته‌ها: يافته‌هاي پژوهش حاضر نشان داد كه رفتار انحرافي سازماني (242/0= r)، رفتار شهروندي همكار(211/0= r)، رفتار انحرافي دانشجو(204/0= r) و رفتار شهروندي دانشجو (157/0= r) با رضايت از تدريس همبستگي معني‌داري دارند (05/0>P و 01/0>P). همچنين، مؤلفه‌هاي رفتار شهروندي (سازماني/ همكار / و دانشجو) و رفتار انحرافي (سازماني/ همكار/ و دانشجو) در محيط كار توان پيش‌بيني رضايت از تدريس را دارند. نتيجه‌گيري: رفتارهاي غير وظيفه‌اي بر رضايت از تدريس تأثير مي‌گذارند؛ كه اين يافته مؤيد تأثيرات بنيادي رفتارهاي مثبت و منفي در محيط كار بر رضايت از كيفيت تدريس و به تبع آن پسايندهاي منتج از اين، پيشرفت اهداف سازماني است.

Background: Non-task behaviors can be defined as voluntary and spontaneous behaviors that extend beyond employees' normal job duties. Therefore, non-task behaviors impact on organizations of both negative deviant workplace and positive deviant workplace behaviors therefore, aims to explore the relations between organizational citizenship behavior (OCB) and deviant workplace behavior (DWB) with teaching satisfaction in University. Methods: This study was descriptive research and classified as correlation studies that was conducted in 1390. The statistical sample of this study consists of masters and students from Islamic Azad University Khorasgan Branch from which 207 (69 master and 138 student) were selected. To collect the research data, two different types of questionnaires was used, such as; 1- Non-task behaviors Assessment (2008) (Organizational Citizenship Behavior (Organization/ Colleagues/ Students) and Deviant Workplace Behavior (Organization/ Colleagues/ Students)), 2- Teaching Satisfaction Inventory (1997). For estimating reliability, Cronbach's Alpha tests were used. For analysis of research data was used software SPSS 18. Results: The findings revealed that, there are significant correlation (P<0/01 and P<0/05) between DWB-Organization and Teaching Satisfaction (r = 0/242), OCB-Colleagues and Teaching Satisfaction (r = 0/211), DWB-Students and Teaching Satisfaction (r = 0/204) and OCB-Students and Teaching Satisfaction (r = 0/157). Also, components of OCB (Organization/ Colleagues/ Students) and DWB (Organization/ Colleagues/ Students) have had the power of prediction of teaching satisfaction. Conclusion: Non-task behaviors impact on teaching satisfaction; which this finding confirms that, fundamental impact of negative and positive behaviors in the workplace on quality teaching satisfaction and consequently result of this is progress of organizational goals.