بررسي تأثير تنش خشكي بر عملكرد، اجزاي عملكرد و برخي صفات مهم فيزيولوژيك در نژادگان هاي سويا

Study in Effects of drought stress on yield, yield components and some important physiological traits of soybean genotypes

به منظور بررسي تأثير تنش خشكي روي عملكرد و صفات مرتبط با رشد در سويا، شمار ده نژادگان (ژنوتيپ) سويا در دو آزمايش جداگانه آبياري عادي و تنش 50 درصد كاهش آب خاك نسبت به نقطۀ ظرفيت زراعي در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در كرج در سال 1394 كشت شد. نتايج نشان دا د، تنش خشكي تأثير متفاوتي روي صفات مورد بررسي داشت، به طوري كه بيشترين افزايش مربوط به درصد غلاف پوك و بيشترين كاهش در عملكرد تك بوته و شمار دانه بود. همچنين، صفات فاصلۀ نخستين غلاف از سطح زمين، شمار دانه، شمار گره نيز آسيب شديدي از تنش خشكي ديدند. كاهش دورۀ پر شدن دانه و عملكرد در نژادگان هاي مقاوم غير معنيدار ولي در نژادگان هاي حساس معني دار بود. از سوي ديگر درصد غلاف پوك و كاهش اشباع نسبي آب افزايش معني داري در نژادگان هاي حساس نشان دادند. نتايج به دست آمده نشان داد، نژادگان ها از لحاظ محتواي رنگيزه واكنش متفاوتي بروز دادند. هرچند تنش به طور ميانگين محتواي رنگيزه را افزايش داد، اما نژادگان هاي مقاوم كاهش غيرمعنيدار و نژادگان هاي حساس افزايش معني داري را در اين صفات نشان دادند.

To assess the effects of drought stress on yield and some traits related to growth in soybean, two experiments were conducted as normal and 50% decreas in soil water to FC as stress condition in a randomized compelet block design with three replications and 10 genoytpes in Karaj in 1394. Results showed, that drought stress had different effects on traits. So that, the greatest increase was in %empty pod and the most decrease was in yield per plant and seed number. Some of traits such as the first pod, seed number, nod number had sever damage from drought, too. Seed filling period and yield decreased in susceptible genotypes, significantly but in tolerant genotypes had no significant decrease. Whiles, %empty pod and RSD had significant increase in sensitive genotypes. Obtained results revealed that, genotypes had different reactions to drought in pigments of their leaves. Although, drought had increased pigments as average; leaf pigments in tolerant genotypes decreased whiles increased in susceptible genotypes.