تأثير روش، ميزان و زمان كاربرد نيتروژن بر عملكرد و اجزاء عملكرد گلرنگ پاييزه در منطقه اراك

Effect of method, rate and time of nitrogen application on yield and yield components of winter safflower in Arak region

به منظور بررسي تأثير زمان، ميزان و روش مصرف نيتروژن بر عملكرد و اجزاء عملكرد گلرنگ (Carthamus tinctorious L.) پاييزه آزمايشي در سال زراعي 90-1389 در مزرعه آموزشي – تحقيقاتي دانشگاه پيام نور شهرستان اراك به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارها شامل زمان مصرف كود اوره در سه حالت (مصرف نيمي در زمان كشت و مصرف نيمي ديگر در مرحله روزت)، (مصرف نيمي از كود در مرحله روزت و نيمي ديگر در زمان ساقه دهي)، (مصرف نيمي از كود در زمان ساقه دهي و نيمي ديگر در زمان غوزه‌دهي)، ميزان هاي مصرف كود اوره (كاربرد 150 و 300 كيلوگرم در هكتار در روش‌هاي خاك مصرف و محلول در آب آبياري، 15 و 30 كيلوگرم در هكتار اوره در روش محلول پاشي روي برگ‌ها) و روش‌هاي كاربرد كود اوره (خاك مصرف، محلول در آب آبياري و روش محلول پاشي روي برگ‌ها) بودند. نتايج نشان داد كه برهمكنش تيمار زمان، ميزان و روش مصرف كود اوره بر صفات زراعي مهم گلرنگ معني دار بود، به نحوي كه تيمار (مصرف 50 درصد كود اوره در موقع كشت + مصرف 50 درصد كود اوره در مرحله مرحله روزت + مصرف 300 كيلوگرم اوره بصورت خاك مصرف) و تيمار (مصرف 50 درصد كود اوره در مرحله كشت + مصرف 50 درصد كود اوره مرحله روزت + مصرف 150 كيلوگرم اوره همراه با آب آبياري) به ترتيب بالاترين (1590 كيلوگرم در هكتار) و كمترين (1037 كيلوگرم در هكتار) عملكرد دانه را به خود اختصاص دادند.

In order determine the the effect of method, rate and time of nitrogen (N) application on yield and yield components of winter safflower, this study was carried out in growing season of 2011 at Research Field of Payaam Nour Arak University, Markazi province, Arak, Iran. A factorial arrangement design was carried out in a randomized complete blocks design with three replications. Treatments were time of N application [(half at planting date and half at rosette growing stage), (half at rosette growing stage and half at stem elongation growing stage ) and (half at stem elongation and half at capitalum stage), N rates (150 and 300 kg ha-1 as urea) and method of application (mixing with soil, applied in irrigation water and foliar application) were assigned in plots. Results indicated that the intraction between time, rate and method of urea application on characteristics such as: capitalums per plant, seeds per capitalums, 1000-grain weight, seed yield, biological yield and harvest index was significant. The highest (1590 kg ha-1) and lowest (1037 kg ha-1) of seed yield were obtained with application of half of urea at sowing time and the other half at rossete growing stage with 300 kg ha-1urea mixing with soil), and 50% of urea at sowing time and half at rossete growing stage with 150 kg ha-1 of urea mixing with irrigation water), respectively.