اثر تركيبات كودي آغازگر بر رشد گياهچه و برخي صفات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي دو رقم لوبيا قرمز

Effect of Different Starter Fertilizers on some Morphological and Physiological Characteristics of Tow Red Bean (Phaseolus vulgaris L.) Cultivars

به‌منظور بررسي اثر تركيبات كودي مختلف به‌عنوان آغازگر بر صفات رويشي دو رقم لوبياي قرمز، آزمايشي دو عاملي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در گلخانه پژوهشي دانشگاه وليعصر رفسنجان انجام شد. عامل اول تركيب‌هاي كودي در چهار سطح شامل نيتروژن + فسفر (شاهد آغازگر)، نيتروژن + فسفر + روي، نيتروژن + فسفر + روي + موليبدن و نيتروژن + فسفر + روي + موليبدن + كود دامي و عامل دوم دو رقم لوبيا (اختر و درخشان) بود. نتايج نشان داد كه افزودن روي، موليبدن و يا كود دامي به سطح شاهد آغازگر سبب كاهش معني‌دار وزن‌خشك كل، وزن‌خشك ساقه، وزن‌خشك و حجم ريشه و سطح برگ در زمان پديدار شدن گل شد اما اين اثر بازدارنده در مرحله پيدايش نيام تا حد زيادي از بين رفت. در اين مورد تفاوت معني‌داري بين دو رقم وجود نداشت. از سوي ديگر نتايج اندازه‌گيري غلظت عناصر اندام‌هاي هوايي نشان داد كه غلظت فسفر، روي و منگنز تحت تأثير تركيب كودي نيتروژن+ فسفر+ روي+ موليبدن+ كود دامي و غلظت كلسيم و سديم در تركيب نيتروژن + فسفر + روي بيش از ديگر تيمارها بود. نتايج نشان داد كه افزودن روي، موليبدن و كود دامي به سطح شاهد آغازگر اگرچه سبب افزايش تجمع برخي عناصر در گياهچه‌هاي لوبيا مي شوند؛ اما احتمالاً به سبب افزايش محتواي سديم و كلسيم در اثر اين دو عنصر رشد رويشي اين گياه كاهش مي‌يابد.

In order to study the effects of different fertilizer compounds on vegetative growth of red bean (Phaseoulous vulgaris L.), a two factorial experiment in complete randomized block design with two factors and three replications was conducted in research glasshouse of Vali-e-Asr University of Rafsanjan. The first factor was fertilizer compounds consisted in four levels as: nitrogen + phosphorus (starter control), nitrogen + phosphorus + zinc, nitrogen + phosphorus+ zinc+ molybdenum and nitrogen+ phosphorus+ zinc+ molybdenum+ cattle manure. The second factor included two cultivars Akhtar and Derakhshan. Results showed that adding Zinc, Molybdenum or cattle manure to starter control significantly decreased total shoot dry mass, stem dry mass, roots weight and volume and leaf area at flowering emergence, however this effect disappeared considerably at pod emergence. There was no significant difference between genotypes. On the other hand, shoot assay for some elements concentration showed that P, Zn and Mn content was the highest in N+ P+ Zn+ Mo+ cattle manure compound and Ca and Na content was the highest in N + P + Zn compound. Results suggested that although adding Zn, Mo and cattle manure to starter control may lead to increased concentration of some macro and micro nutrients in red bean seedlings but decreases vegetative growth probably due to increased concentration of Na and Ca.