مطالعه چالش‌ ها و درس‌هاي آموخته شده از شش دوره اجراي پيمايش ملي عوامل خطر بيماري‌هاي غير واگير در ايران

The Challenges and Lessons Learned Experiences of Six Round STEPs Surveys in Iran

مقدمه: نظر به اهميت دست‌يابي به اطلاعات معتبر، اجراي دقيق پيمايش ملي عوامل خطر بيماري‌هاي غيرواگير در كشور يكي از مهم‌ترين ابزار كاربرديي محسوب مي‌شود كه خود نيازمند ارزيابي و ارتقا مي‌باشد. مقاله حاضر در صدد آن است كه با بهره‌گيري از توان مشاركتي ذي‌نفعان مرتبط و با در نظر گرفتن نقاط قوت و ضعف و چالش‌هاي تبيين شده، راهكارهايي را براي ارتقاي پروتكل‌هاي اجرايي و علمي مطالعه ارايه نمايد. روش كار: با هدف بررسي و تحليل نتايج و نيز روش اجراي پيمايش ملي عوامل خطر بيماري‌هاي غيرواگير طي شش دوره برگزاري آن، مستندات مربوط در كنار يافته‌هاي مربوط به مطالعه كيفي نظرات آگاهان كليدي در مورد نحوه اجراي مطالعه، مورد تحليل قرار گرفت و نتايج در قالب نقاط قوت و ضعف و چالش‌ها و راهكارهاي پيشنهادي ارايه شد. يافته‌ها: نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد، در سال‌هاي 88-83 و 90 سؤالات يكسان داراي كدهاي متفاوتي، هم در پرسشنامه و هم در فايل داده‌ها، بوده‌اند و طي 6 سال، بيش از 240 گزينه متمايز در سؤالات به كار رفته است. نهايتاً، يافته‌ها متناظر با نقاط قوت و چالش‌ها و راهكارهاي پيشنهادي در ذيل دو محور اصلي محتوا و اجرا، با درنظر گرفتن زير مجموعه‌هاي؛ سؤالات، تن سنجي، اندازه‌گيري‌هاي بيولوژيك، گروه‌هاي هدف و نمونه‌گيري ارايه شد. نتيجه‌گيري: تدوين و استانداردسازي پروتكل‌هاي اجرايي و علمي براي گام‌هاي سه‌گانه مطالعه، در كنار تمهيد سياست‌هايي چون امنيت اطلاعات و دسترسي مناسب به داده‌ها از مهم‌ترين مواردي است كه جهت ارتقاي اجراي اين پيمايش پيشنهاد مي‌گردد.

Introduction: Given the importance of access to information and the need for reliable data, systematic approaches to evaluation of national surveys such as NCD risk factor surveillance system (STEPs) is a priority. Benefiting from partnership of all of stakeholders, present paper provides a practical framework of the strengths and weaknesses of planning and conduction of vast investigation. In addition, it can offer solutions for improving operational and scientific protocols. Methods: The aim to the comprehensive review and analysis of 6 rounds implementations of STEPs, related documents, along with the findings of a qualitative study of the expert opinions were analyzed. The results were presented corresponding to the strengths, weaknesses, and challenges, with proposed approaches. Results: The results of this study show that in the years of 2004 - 2009 as well as 2011, the same questions have different codes in the questionnaire and in the data files. Based on the results, over the past 6 years, there are more than 240 distinct options in the questions. Accordingly, under 2 main axes of content and implementation, the findings were presented in accordance with the strengths, challenges, and suggested solutions, which includes the areas of questions, anthropometric, biological measurements, and sampling. Conclusions: Development and standardization of administrative and scientific protocols of STEPs, along with the management of levels of security and availability of data proposed as long-term policies for better conduction and promotion of the study.