تأثير سيستم‌هاي خاك‌ ورزي و كود آلي بر مقاومت فروروي خاك تحت كشت ذرت

Impact of Tillage Systems and Farmyard Manure on Soil Penetration Resistance under Corn Cropping

سيستم هاي خاك ورزي و كودهاي آلي بر ويژگي هاي فيزيكي و مكانيكي خاك مؤثر هستند. اين پژوهش به منظور بررسي اثر دو سيستم خاك ورزي مرسوم با گاوآهن برگردان دار (عمق خاك ورزي 30 سانتي متر) و كم خاك ورزي با ديسك (عمق خاك ورزي 15 سانتي متر) و سه سطح كود گاوي (0، 30 و 60 تن در هكتار) تحت كشت ذرت بر مقاومت فروروي خاك در قالب طرح بلوك‌هاي خردشده با سه تكرار انجام گرديد. با افزايش عمق خاك ورزي، شاخص مخروطي (CI) كاهش يافت. دليل اين امر، به هم خوردن و نرم-شدن بيشتر خاك در عمق، تحت سيستم خاك ورزي مرسوم نسبت به كم خاك ورزي بود. البته اين تأثير تنها در مراحل اول (پس از كاربرد تيمارها و پيش از كشت) و دوم اندازه‌گيري (زمان حداكثر سرعت رشد رويشي گياه) مشاهده گرديد. در مرحله سوم اندازه گيري (پس از برداشت محصول)‌، تفاوت معني‌داري بين مقادير CI در دو سيستم خاك‌ورزي و عمق‌ها‌ي مختلف خاك ديده نشد. علت آن برگشت خاك به حالت اوليه (پيش از خاك‌ورزي) و از بين رفتن تأثير خاك‌ورزي در خاك پس از حدود 7 ماه از انجام عمليات خاك‌ورزي است. در واقع با گذشت زمان، مقاومت مكانيكي خاك افزايش يافت كه نشان دهنده تراكم مجدد خاك در طول فصل رشد است. افزودن كود دامي در لايه رويين پشته (0 تا 10 سانتي‌متر) موجب كاهش معني‌دار مقاومت خاك در مقايسه با شاهد گرديد. كاهش CI در تيمار 30 تن در هكتار تا مرحله حداكثر سرعت رشد گياه ديده شد و پس از برداشت محصول اين تيمار تأثيري بر CI نداشت. ولي اثر تيمار 60 تن در هكتار در كاهش CI پس از برداشت محصول نيز در خاك ديده شد. تأثير كود دامي در عمق‌ها‌ي پايين‌تر از 10 سانتي‌متر از سطح پشته و در تمامي عمق‌ها‌ از كف جوي معني‌دار نبود. در كف جوي به علت تأثير كم كود‌، كاهش معني‌داري در مقاومت خاك ديده نشد.

Tillage systems and organic manures could affect soil physical and mechanical properties. This study was conducted to investigate the impacts of two tillage systems including conventional tillage by moldboard plowing (plowing depth, 30 cm) and reduced tillage by disk plow (plowing depth, 15 cm) and three rates (0, 30 and 60 ton ha-1) of farmyard manure (FYM) on the soil penetration resistance under corn cropping in a split block design with 3 replications. The cone index (CI) decreased with increase of the tillage depth. It is attributable to soil disturbing and loosening of the deeper layers under conventional tillage compared to reduced tillage. This trend, however, was observed only in the first (after treatments’ application and before cropping) and second (the highest rate of vegetative growth) samplings. In the third sampling (after harvest), there were not significant differences between the CI values under two tillage systems in different soil depths. It might be due to soil re-compaction (approaching the pre-tillage state) as well as disappearance of the tillage effects seven month after commencement of the experiment. In fact, the soil mechanical resistance increased with the time indicating soil re-compaction over the growing season. Adding FYM to the surface layer (i.e. 0-10 cm) of ridge soil resulted in significant decrease of soil mechanical resistance compared to control treatment. The CI decreased significantly in the 30 ton ha-1 treatment up to the stage of highest rate of vegetative grow, but the effect on CI was diminished after harvest. However, the decreasing effects of the 60 ton ha-1 treatment on the CI continued to the harvesting time. There were no significant effects of FYM in the soil deeper than 10 cm from the ridge surface and in all of the layers in furrow. The CI did not decrease significantly in the furrow due to negligible effect of manure application for the inter-row position