پديد آورندگان :
عقيقي شاهوردي، مهدي دانشگاه شاهد - دانشكده علوم كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، تهران , اميني دهقي، مجيد دانشگاه شاهد - دانشكده علوم كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، تهران , عطايي سماق، حجت دانشگاه شاهد - دانشكده علوم كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، تهران , مميوند، بهنام دانشگاه شاهد - دانشكده علوم كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، تهران
كليدواژه :
اسانس , شاخص كلروفيل , عملكرد برگ , كارواكرول , كود زيستي
چكيده فارسي :
كاربرد تلفيقي كودهاي شيميايي و زيستي مي‌تواند عملكرد كمي و كيفي گياهان دارويي را ارتقاء بخشد. به همين منظور آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در سال 1393 انجام شد. فاكتورهاي آزمايش تركيب كودي نيتروژنه و فسفره شامل،100 درصد شيميايي براساس آزمون خاك، 100 درصد زيستي (براي نيتروژن، ازتوباكتر كروكوكوم و آزوسپيريليوم ليپوفروم و براي فسفر، سدوموناس پوتيدا و سدوموناس فلورسنس) و سيستم تلفيق 50 درصد كود شيميايي با كود زيستي بود. نتايج نشان داد كه تركيب‌هاي مختلف كود نيتروژنه و فسفره (شيميايي و زيستي) و همچنين برهمكنش اين دو، بر ارتفاع بوته، تعداد برگ، عملكرد برگ و اندام هوايي، درصد و عملكرد اسانس، اثر معني‌داري داشت. بيشترين تعداد برگ در بوته در تيمارهاي كود نيتروژن 100 درصد شيميايي در تلفيق كود زيستي و 50 درصد شيميايي فسفره و تلفيق كود زيستي و 50 درصد شيميايي فسفر در تلفيق كود زيستي و 50 درصد شيميايي نيتروژن به‌ترتيب با ميانگين 54/72 و 54/44 برگ در بوته به‌دست آمد. برهمكنش سيستم‌هاي تغذيه‌اي نشان داد كه بيشترين عملكرد برگ و عملكرد اسانس در سيستم تلفيقي كود زيستي و 50 درصد شيميايي فسفر در تلفيق كود زيستي و 50 درصد شيميايي نيتروژن به‌ترتيب با ميانگين 596/33 كيلوگرم در هكتار و 6/56 ليتر در هكتار بود. كمترين درصد و عملكرد اسانس در تيمار شاهد (عدم مصرف كود) مشاهده شد.استفاده سيستم تلفيقي كود نيتروژنه و فسفره باعث افزايش ميانگين تركيبات تشكيل‌دهنده اسانس از قبيل لينالول، كارواكرول و اژنول نسبت به شاهد شد. نتايج اين تحقيق حاكي از آن است كه كاربرد كودهاي زيستي فسفره و نيتروژنه در تركيب با 50 درصد كود شيميايي در بهبود صفات كمي و كيفي گياه دارويي ريحان تأثير مثبتي داشته و بجاي مصرف مداوم كود شيميايي مي‌توان با استفاده بهينه از نهاده‌هاي زيستي در راستاي كشاورزي پايدار و كاهش آلودگي ناشي از مصرف كودهاي شيميايي نيتروژنه و فسفره گام برداشت.
چكيده لاتين :
Background and Objectives
Aiming to remove or reduce the chemical input in order to obtain high quality and yield sustainability, plants production in sustainable agriculture. On the other hand, the combined application of chemical and bio-fertilizers can improve yield and quality of medicinal plants. Basil (Ocimum basilicum L.), a member of Lamiaceae family, is an annual plant and is widely used as a vegetable and as an aromatic plant. Considering the importance of medicinal herbs and the global trend for their production and reproduction in sustainable and low-input agricultural systems as well as a lack of research on the response of Basil's medicinal plant to the combined nutritional systems (chemical and biological), the aim of this study was to compare the effects of various nutritional systems with chemical and biological nitrogen and phosphorus fertilizers as high-quality nutrients on some quantitative and qualitative characteristics of Basil.
Materials and Methods
This research was conducted as a factorial experiment based on a completely randomized design with three replications at the Research Center of Faculty of Agriculture, Shahed University, Tehran, in 2014. The experimental factors included nitrogen and phosphorus fertilizer combinations, 100% chemical based on a soil test, 100% biological (for nitrogen, Azotobacter crocococcus and Azospirillium lipophorum, for phosphorus, and Pseudomonas fluorescence) and combining a system of 50% chemical fertilizers with biofertilizers. To provide nitrogen fertilizer from the source of urea containing 46% pure nitrogen and phosphorus fertilizer were used triple superphosphate containing 46% phosphorus oxide (P2O5). Biofertilizers used to provide nitrogen are a mixture of Azotobacter crocum (Azeto-5 strain) and Azopyrillium lipophorum (93 strain), and for phosphorus from the mixture of Pseudomonas putida (P-168 strain) and Pseudomonas fluorescence (P-169 strain), all of which have a concentration 107 CFU/ml provided by the National Institute of Soil and Water Research of Iran.
Results
The results showed that different combinations of nitrogen and phosphorus fertilizers and also the interaction between these two had a significant effect on plant height, the number of leaves and shoots yields, percentage, and yield of essential oil. The highest number of leaves per plant was found in treatments N2 × P4 (100% chemical nitrogen with combined of bio-fertilizer and 50% chemical phosphorus) and N4 × P4 (combin of bio-fertilizer and 50% chemical hosphorus combined with bio-fertilizer and 50% chemical nitrogen) respectively with the mean of 54.72 and 54.44 leaves per plant. Interaction of nutrition systems showed that the highest leaves and essential oil yield was in combination N4 × P4 respectively with the average 596.33 kg.ha-1 and 6.56 lit.ha-1. The uses of combination system of nitrogen and phosphorus increased the mean composition of the oils constitutive such as Linalool, Carvacrol and Eugenol compared to control.
Discussion
The results of this study indicate that the use of bio-fertilizers phosphorus and nitrogen, either alone or in combination with 50% chemical fertilizer to improve the quantity and quality of basil had a positive impact. They can, instead of continuous use of chemical fertilizers, be used to optimize the biological inputs for sustainable agriculture and reduce the pollution caused by the use of nitrogen and phosphorous fertilizers.
