كليدواژه :
تنوع , توارث عمومي , دورگ‌گيري , هيبريد
چكيده فارسي :
گلايول متعلق به تيره زنبق از مهم‌ترين گل‌هاي شاخه بريده و پيازي جهان است. اين پژوهش با هدف توليد هيبريدهاي جديد گلايول از طريق دورگ‌گيري در بين ارقام آمستردام، وايت پراس پرتي، ادونس رد و رزسوپريم انجام شد. اين تحقيق در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در پژوهشكده گل و گياهان زينتي در سال 95-94 انجام شد. ارزيابي صفات تعداد روز تا جوانه‌زني بذر، طول برگ، عرض برگ، قطر طوقه، تعداد برگ، وزن كورمچه، قطر كورمچه و تعداد كورمچه انجام شد تجزيه‌هاي آماري شامل محاسبه آماره‌هاي توصيفي، ضرايب همبستگي ساده، تجزيه واريانس، مقايسات ميانگين با استفاده از آزمون چند دامنه‌اي دانكن،واريانس ژنتيكي و فنوتيپي، برآورد وراثت‌پذيري و ضريب تنوع بود. نتايج تجزيه واريانس صفات بين نتاج (هيبريدها) نشان داد كه اختلاف نتاج مورد نظر براي تمام صفات مورد مطالعه در سطح احتمال يك درصد معني‌دار(p≤0.01) بود، كه بيانگر وجود تنوع گسترده براي همه صفات در نتاج مشاهده مي‌شود. نتاج NIOP9 در صفات طول برگ، عرض برگ، قطر طوقه، تعداد برگ، تعداد روز تا جوانه‌زني وزن كورمچه و قطر كورمچه نسبت به ساير نتاج داراي برتري بودند، همچنين نتاج NIOP 4 با توليد 2/49 كورمچه در بذر داراي برتري بود. ضرايب همبستگي صفات بين نتاج‌هاي مختلف نشان مي‌دهد كه بيشترين همبستگي مثبت و معني‌دار مربوط به تعداد برگ با قطر طوقه (0/93+=r) و كمترين ميزان همبستگي هم بين تعداد روز تا جوانه‌زني با تعداد كورمچه (0/17=r) بود. بيشترين ضريب تنوع فنوتيپي در صفت تعداد كورمچه به ميزان 57/17 و كمترين در صفت تعداد روز تا جوانه‌زني بذر به ميزان 11/15 درصد به‌دست آمد. بيشترين قابليت توارث عمومي صفات تعداد كورمچه و قطر كورمچه به‌ترتيب برابر با 98/46 و 95/46 درصد و كمترين آن براي صفت قطر طوقه به ميزان 12/90 درصد برآورد شد.
چكيده لاتين :
Background and Objectives
Gladiolus grandiflora Hort. belongs to Iridaceae family and it is one of the most important cut flower and bulb in the world. Fragrance, long vase life and color variation make it different in floriculture. Breeding and introduction of new cultivars with innovation in ornamental are important. The aim of this research was of introducing new hybrids of gladiolus through hybridization. Four cultivars in Amsterdam, White prosperity, Advance red and Rose supreme were chosen for hybridization.
Materials and Methods
Progenies were evaluated in a randomized complete block design with three replications. The Research was conducted in Ornamental Plants Reserch Center (OPRC) in Mahallat from 2015 to 2016. Quantitative traits included leaf length, leaf width, stem diameter, number of leaf, days to germination, weight and diameter of cormelet. Finally, statistical parameters such as coefficients of correlation, mean, standard deviation, coefficient of variability, principal component analysis and cluster analysis were estimated.
Results
Analysis of variance among progeny (hybrids) showed that the progeny has significant differences (p≤0.01) in all traits and a wide variation in progenies was observed for all traits. NIOP9 progeny in leaf length, leaf width, stem diameter, number of leaf, days to germination, weight and diameter of cormelet was superior progenies compared to other cormelet. Lilcewise, progeny NIOP4 with 2.49 per seed was superior to cormelet. Correlation coefficients among the different progenies revealed that the most positive and significant correlation was between the number of leaves and crown diameter (r= +0.93) and the lowest level (r= -0.17) of correlation was found between the number of days to germination and number of cormelet. The highest coefficient of phenotypic variation of 57.17% was obtained for the number of cormelet and the lowest of 11.15% for the number of days to germination. The highest heritability in traits was estimated as 98.46 and 96.46% for the number of cormelet and cormelet diameter, respectively and the lowest as 12.90% for the crown diameter.
Discussion
All traits showed significant differences in progeny. These results indicate that the major traits in the phenotypic and genetic diversity coefficient were very low, indicating that they had less environmental effects, since the progeny was cultivated under similar and controlled conditions (greenhouse).
