تحليل عادت هاي رفتاري شيوه انتخاب سفر در حمل و نقل كلانشهر تبريز

The Analysis of Behavioral Habits of Travel Choice Mode in Tabriz Metropolis Transportation

عادات سفر نقش كليدي در انتخاب شيوه سفر دارند به‌گونه‌اي كه ساختاربندي و هدايت تمايلات كاربران بر اساس منافع جمعي منجر به شكل‌بندي ارگانيك ظرفيت‌هاي برنامه‌ريزي حمل‌ونقل شهري مي‌شود. هدف اين مقاله، شناسايي الگوي دائمي استفاده از شيوه‌هاي حمل‌ونقل خصوصي و عمومي در جهت برنامه‌ريزي رفتار حمل‌ونقل كلان‌شهر تبريز هست. بدين منظور از روش خوشه‌اي براي طبقه‌بندي مسافران بر اساس شاخص عادت يا تكرار مدل خاص سفر استفاده‌شده است. روش‌شناسي مقاله، توصيفي، تحليلي و پيمايشي است. جمع‌آوري داده‌ها در قالب پرسشنامه و اخذ نظرات در حوزه جابجايي عمومي در سطح شهر تبريز صورت گرفت. برآورد نمونه‌ها با استفاده از فرمول كوكران برابر با 1100 نفر براي 166 ناحيه ترافيكي تبريز به‌صورت نمونه‌گيري خوشه‌اي يك مرحله‌اي و به‌صورت تصادفي تعيين گرديد و با آزمون‌هاي واريانس چند متغيري تجزيه‌وتحليل گرديد. بر اساس يافته‌هاي تحقيق هفت الگو شيوه انتخاب سفر شناسايي شد كه دراين‌بين كاربران باقابليت تغيير شيوه سفر و كاربران حمل‌ونقل عمومي، خوشه‌هاي كليدي به شمار مي‌روند كه رفتار و ويژگي‌هاي متفاوتي را نسبت به ساير خوشه‌ها نشان مي‌دهند. بنابراين اين تفكر كه الگوهاي مختلف شيوه سفر مسافران ممكن است در جهت اثربخشي برنامه‌هاي حمل‌ونقل به روش‌هاي متفاوت متمايل شوند را تائيد مي‌كنند.

Different groups of travelers have different requirements that must be always conformed through specific policies. Habits are a key factor in normative selection and are considered an objective challenge against the transportation plan that will lead to change behavior and create a more sustainable mobility. To adapt planned behavior with permanent behavior is so important. Alternative strategic planning models which are based-on behavior include logical foundation and mostly are in contrast with the behavioral- habitual relationships. However, targeted behavioral models based on the Ajzen’s Theory related to planned behaviour are widely applied to the studies of travel and transport planning. Evidences suggest that strong travel mode habits adjust and even prevent the effect of Intentional inclinations to change the behavior. Similarly, the normative models are used to explain desirable social behaviors like Schwartz’s Norm-Activation Model which includes habit in most samples. It seems that habits adjust the effect of moral obligation for enviromental behaviors; therefore they limit the impact of normative instruments. The aim of the article is to identify all kinds of travellers in terms of different travel behavioral habits. The Case study of the research has been conducted on the travellers of Tabriz Metropolis and used the frequency of travel modes on weekdays as segmentation variables. Also, the quantitative methods have been used in the form of statistical analysis (multivariate) of traffic data in the traffic areas of Tabriz Metropolis.