استفاده از الگوي پرسيد در نيازسنجي آموزشي خودمراقبتي در بيماران مبتلا به ديابت

Use of PRECEDE Model for Self-care Educational Need Assessment Among Diabetic Patients

ديابت يكي از شايعترين بيماريهاي غيرواگير با عوارض قابل توجه در سراسر جهان مي باشد. يكي ازراهكارهاي كنترل عوارض بيماري ديابت خودمراقبتي و مسئوليت پذيري بيمار در فرايند درمان است . هدف اين مطالعه نيازسنجي آموزشي جهت تعيين اولويت مداخلات به منظور افزايش مشاركت و خودمراقبتي بيماران با استفاده از الگوي پرسيد در شهرستان اردبيل در سال 1396 بود . مواد وروشها: اين مطالعه يك مطالعه توصيفي –تحليلي مي باشد كه بر روي 129 بيمار ديابتي مراجعه كننده به مركز ديابت شهر اردبيل، به روش نمونه گيري تصادفي ساده انجام شده است. ابزار جمع آوري اطلاعات فرم مشخصات ، پرسشنامه استاندارد خودمراقبتي و چك ليست محقق ساخته بر اساس سازه هاي الگوي پرسيد بود. تجزيه وتحليل داده ها از طريق نرم افزار 16 SPSS و آزمونهاي آماري انجام شد. يافته ها: نتايج مطالعه جاري نشان داد آگاهي بيماران مبتلا به ديابت در زمينه عوارض عدم كنترل بيماري ديابت، علائم بيماري، رعايت رژيم غذايي و فعاليت فيزكي مناسب نمي باشد. دسترسي به كلاسهاي آموزشي، مكان مناسب ورزشي و مشاوره تغذيه رايگان از خواسته هاي بيماران مورد مطالعه مي باشد. همچنين يافته هاي اين مطالعه نشان داد بين رفتار خودمراقبتي بيماران با تحصيلات ارتباط معني دار آماري وجود دارد و متغير خودكارآمدي مهم ترين پيش گويي كننده رفتار خود مراقبتي در جمعيت شركت كننده در مطالعه بود. بحث ونتيجه گيري: انجام نيازسنجي قبل از اجراي مداخلات آموزشي خودمراقبتي به برنامه ريزان كمك مي كندتا در طراحي و اجراي مداخلات و تهيه رسانه هاي آموزشي، اولويتهاي تاثيرگذار را شناسايي كرده و به صورت هدفمند عمل نمايند .

Introduction: Diabetes is one of the most common non-communicable diseases with significant complications throughout the world. One of the strategies for controlling the complications of diabetes is to improve the patient's self-care and involvement in the treatment process. Regarding this, the present study aimed to determine the educational need assessment for the prioritization of the interventions targeted toward the improvement of patients' involvement and self-care using the PRECEDE Model in Ardabil, Iran, in 2016. Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted on 129 patients with type II diabetes mellitus referring to the Ardabil Diabetes Clinic. The study population was selected using simple random sampling technique. Data collection tools included the demographic form, the Summary of Diabetes Self-Care Activities (SDSCA), and a researcher-made checklist based on the PRECEDE model components. The data were analyzed in SPSS, version 16. Results: According to the results, the patients had an undesirable level of awareness regarding the disease side-effects, symptoms, adherence to diet, and physical activity. The patients' demands included the increased access to educational classes, sports venues, and free nutrition consultant. Furthermore, there was a significant relationship between the self-care behaviors and education level. Self-efficacy was identified to be the most important predictor of self-car behavior. Conclusion: As the findings indicated, the implementation of need assessment before the execution of any self-care educational interventions could help the planners to identify the effective priorities in the process of designing and administering the educational interventions and act purposefully in this regard.