پديد آورندگان :
رسولي، موسي دانشگاه ملاير - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي علوم باغباني و فضاي سبز , روستايي، پروانه دانشگاه ملاير - دانشكده علوم - گروه زيست شناسي , بابايي، آرش دانشگاه ملاير - دانشكده علوم - گروه زيست شناسي
كليدواژه :
آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان , پروتئين كل , پرولين , قند محلول , مالون دي آلدهيد
چكيده فارسي :
بهترين راهكار جهت افزايش تحمل گياهان در برابر تنش‌ها، شناخت ويژگي‌هاي خاص ارقام مي‌باشد كه هم براي كاشت در آب و هواهاي مختلف و هم براي برنامه‌هاي اصلاحي ارقام نياز است. به اين دليل بررسي دقيق شاخص‌هاي فيزيولوژيكي ارقام بومي هر منطقه در مراحل مختلف رشد انگور امري ضروري است. اين پژوهش با هدف بررسي برخي از شاخص‌هاي مؤثر در تحمل به سرما در پنج رقم انگور شامل ’بي‌دانه سفيد‘، ’بي‌دانه قرمز‘، ’لعل‘، ’صاحبي‘ و ’فخري‘ در قالب طرح بلوك كامل تصادفي (RBCD) با سه تكرار انجام شد. نمونه‌برداري از ارقام مورد بررسي در پنج نوبت انجام شد. در طول فصل ركود (زمستان 1391) سه نوبت نمونه‌برداري از ساقه‌هاي حاوي جوانه صورت گرفت و شاخص‌هاي مقدار پرولين، نشت الكتروليت و ميزان قند محلول اندازه‌گيري شد. در فصل رشد (بهار سال 1392) دو نوبت نمونه‌برداري از برگ‌هاي ارقام انجام گرفت و شاخص‌هاي مقدار پرولين، مالون‌دي‌آلدهيد، قند محلول، پروتئين‌كل و ميزان فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان پراكسيداز، پلي‌فنل‌اكسيداز و آسكوربات‌پراكسيداز بررسي گرديد. نتايج نشان داد كه در هر دو فصل ركود و رشد در تمام شاخص‌هاي مورد بررسي تفاوت معني‌داري در بين رقم‌ها وجود داشت، به‌طوري‌كه در فصل زمستان رقم ’فخري‘ با كمترين ميزان نشت الكتروليت در هر سه مرحله نمونه‌برداري (33/12 ميكروزيمنس بر گرم در دي‌ماه، 23/17 ميكروزيمنس بر گرم در بهمن‌ماه و 12/89 ميكروزيمنس بر گرم در اسفند‌ماه) آمادگي بيشتري براي تحمل تنش‌هاي محيطي نسبت به ساير رقم‌ها نشان داد. در فصل بهار در مراحل اوليه رشد جوانه‌ها و آغاز شكوفايي گل‌ها رقم ’بي‌دانه قرمز‘ با كمترين مقدار مالون‌دي‌آلدهيد (3/7 ميكرومول بر گرم در مرحله 3-4 برگي جوانه‌ها و 4 ميكرومول بر گرم در آغاز شكوفايي گل‌ها) و بيشترين مقدار پرولين (10/27 ميكرومول بر گرم در مرحله 3-4 برگي جوانه‌ها و 7/39 ميكرومول بر گرم در آغاز شكوفايي گل‌ها) و پروتئين (با 0/26 ميلي‌گرم بر گرم در مرحله 3-4 برگي جوانه‌ها و 0/23 ميلي‌گرم بر گرم در آغاز شكوفايي گل‌ها) تحمل بيشتري نسبت به تنش‌ها در مقايسه با رقم‌هاي مورد بررسي در اين پژوهش داشت.
چكيده لاتين :
Background and Objectives
The best way to increase the tolerance of plants against stresses is to know the specific characteristics of the cultivars, which is needed both for planting in different climatic conditions and for breeding programs of these cultivars. For this reason, the exact study of the physiological traits of native cultivars of each region in the various stages of growing of grape is necessary.
Materials and Methods
Sampling was done in five times. During the dormancy season (Winter 2013) three times samplings of stems with buds were done and biochemical parameters of proline, electrolyte leakage and soluble sugar were measured. The aim of this study was to investigate some of the effective parameters of cold tolerance in five cultivars of grapevine including “Bidaneh Sefid”, “Bidaneh Ghermez”, “Lal”, “Sahebi” and “Fakhri” in a randomized complete block design (RBCD) with three replications. In the growing season (spring 2013) two times samplings were collected from the leaves of cultivars and biochemical parameters such as proline, malondialdehyde (MDA), soluble sugars, photosynthesis pigments, total protein, activity of antioxidant peroxidase, polyphenol oxidase and ascorbate peroxidase enzymes were measured.
Results
Result showed that there were significant differences between the cultivars in both winter and spring and in all considered characteristics. The winter cultivar of 'Fakhri' with minimal electrolyte leakage in all three times of sampling (33.12 µSiemens/gr Fw in January, 23.17 µSiemens/gr Fw in February and12.89 µSiemens/gr Fw in March) was more prepared to tolerate environmental stresses than other cultivars. In the spring, in both sampling times of spring season, cultivar of “Bidaneh Ghermez” with the least amount of malondialdehyde (3.7 µmol/gr FW in late April and 4 µmol/gr FW in early May) and the highest proline (10.27 µmol/gr FW late April and 7.39 µmol/gr FW in early May), and protein (respectively 0.26 mgr/gr FW late April and 0.23 mgr/gr FW in early May) were more prepared to tolerate environmental stresses than other cultivars that were examined in this study. The cultivar of “Lal” with the highest level of malondialdehyde (9.52 µmol/gr FW in late April and 4.52 µmol/gr FW in early May) showed lower relative stress endurance compared with other studied cultivars. In the winter, cultivar of 'Fakhri' had higher stress forbearance than other cultivars. Also, in the spring, cultivar of “Bidaneh Ghermez” had more and “Lal” had the lowest stress endurance than other cultivars that were examined in this study.
Discussion
Considering all the traits studied, it can be stated that in winter tolerance of seeded cultivars is more suitable than seedless cultivars. Seedless cultivars are more sensitive to temperature variations and generate severe reactions.
