پديد آورندگان :
شريفي، زينب دانشگاه رازي، پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، كرمانشاه , سعيدي، محسن دانشگاه رازي، پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، كرمانشاه , نصرتي، ايرج دانشگاه رازي، پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، كرمانشاه , حيدري، حسن دانشگاه رازي، پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، كرمانشاه
كليدواژه :
حداكثر كارايي فتوشيميايي فتوسيستم II , رطوبت نسبي آب برگ , فتوسنتز , كارتنوئيدها
چكيده فارسي :
به منظوربررسي ميزان و نحوه تأثير ريزگردها بر عملكرد و برخي خصوصيات فيزيولوژيكي و بيوشيميايي گندم در منطقه كرمانشاه، اين تحقيق به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي و با چهار تكرار درسال زراعي 93-1392 در پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه رازي كرمانشاه انجام شد. فاكتور اول شامل دو رقم گندم نان (پيشگام و زرين) و يك رقم دوروم (بهرنگ) و فاكتور دوم با هدف شبيه‌سازي اثرات آبياري باراني و زدودن ذرات ريزگرد بر سطح برگ‌ها در دو سطح شامل: شستشو و عدم شستشوي سطح تاج‌پوشش گندم بودند. بر اساس نتايج، در شرايط عدم شستشوي سطح تاج‌پوشش رقم پيشگام بيشترين و بهرنگ كمترين عملكرد دانه را دارا بودند (به‌ترتيب 6/91 و 4/97 تن در هكتار). تيمار شستشوي تاج‌پوشش در مقايسه با تيمار عدم شستشو به‌طور معني‌داري موجب افزايش عملكرد دانه (به‌طور متوسط 18 درصد) و اجزاء آن به غير از وزن هزار دانه، عملكرد بيولوژيك و شاخص برداشت شد. همچنين سرعت فتوسنتز، هدايت روزنه‌اي، كارايي فتوشيميايي فتوسيستم II و شاخص زنده‌ماني برگ‌ها، غلظت پروتئين‌هاي محلول، كلروفيل b و كارتنوئيدها را به‌طور معني‌دار افزايش داد ولي بر راندمان تعرق اثر معني‌دار نداشت. ذرات با قطر 0/3 ميكرومتر و كمتر، بيشترين نسبت از ذرات ريزگرد را تشكيل داده بودند. به نظر مي‌رسد كه بسته شدن روزنه‌ها در اثر رسوب اين ريزگردها دليل اصلي كاهش هدايت روزنه‌اي و در نتيجه، كاهش سرعت فتوسنتز برگ‌ها و عملكرد دانه باشد.
چكيده لاتين :
Background and Objectives
In recent years, the desertification caused by climate change and human activity is one of the most important causes of dust particles. The occurrence of dust during the growth of crops (especially wheat) is one of the most substantial risks in crop production in western and southern regions of Iran. Thus, in these areas, an accurate estimate of dust-particle damage in crop production has great importance. Therefore, the study of the effects of dust particles on crop growth is very important.
Materials and Methods
In order to study the effects of dust on grain yield and physiological and biochemical traits of wheat, a factorial experiment based on randomized complete block design with four replications was conducted at the research field, the campus of agriculture and natural resources, Razi University, Kermanshah in 2013-2014. The first factor included two bread wheat cultivars (Pishgam and Zarin) and one durum wheat cultivar (Behrang) and the second factor was applied with the aim to simulate the effect of sprinkler irrigation on the removing of dust particles on the leaf surface with two levels: washing and non-washing treatments of wheat C.
Results
With respect to the results, in the canopy non-washing treatment, Pishtaz and Behrang cultivars had the highest (6.91 ton ha-1) and the lowest (4.97 ton ha-1) grain yield respectively. The canopy washing treatment compared to the non-washing treatment significantly increased grain yield (18% on average) and its components (without 1000 grains weight), biological yield, harvest index, and some physiological traits, including leaf photosynthesis rate, stomatal conductance, maximum efficiency of photosystem II, survival index, and some biochemical traits, such as leaf soluble proteins, chlorophyll a, chlorophyll b, and carotenoids, but it had no significant effect on transpiration rate. The lowest and the highest reduction in grain yield under air dust particles are related to Pishgam (13%) and Behrang (28%) respectively. Particles with 0.3 micrometers diameter or less formed most of the dust particles in the air.
Discussion
It seems that the deposition of this size of particles in stomata pores is the main reason for stomatal plugging, and therefore, the reduction in stomatal conductance and the reduction of leaf photosynthesis rate and the decrease of grain yield reduction. Stomatal plugging by dust particles may cause less water loss and the increase in relative water content as a result. These findings suggest that, in the case of dust-particle occurrence, leaf washing with sprinkler irrigation compared with traditional irrigation method may cause significant increase in grain yield and its components and physiological and biochemical traits in wheat in this area and similar areas.
