بررسي تاثير آموزش مبتني بر فيلم برخودمراقبتي بيماران مبتلا به ديابت نوع دو

Evaluation of the Effect of Video-based Education on Self-care of Patients with Type II Diabetes

مقدمه و هدف: ديابت يك بيماري متابوليك بوده كه با اختلال در متابوليسم كربوهيدرات ها، چربي ها و پروتئين ها مشخص مي شود و شايع ترين نوع آن ديابت نوع 2 مي باشد. يكي از مهمترين عوامل كنترل ديابت، وضعيت خود مراقبتي افراد مي باشد و اولين گام براي كنترل هر چه بهتر بيماري ديابت بهبود رفتار هاي خود مراقبتي مي باشد لذا آموزش رفتار هاي خودمراقبتي براي افزايش دانش و مهارت اين بيماران امري ضروري به نظر مي رسد. يكي از روش هاي آموزشي براي افزايش خودمراقبتي استفاده از فيلم هاي آموزشي است. بنابراين پژوهش حاضر با هدف بررسي تاثير آموزش مبتني بر فيلم بر خودمراقبتي بيماران ديابتي نوع دو انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه تجربي بود كه بر روي 60 نفر از بيماران ديابتي مراجعه كننده به كلينيك ديابت شهرستان زابل انجام شد. در اين مطالعه براي نمونه گيري از روش احتمالي سيستماتيك استفاده شد و جهت جمع آوري داده ها از دو پرسشنامه مشخصات دموگرافيك و خودمراقبتي در بيماران ديابتي استفاده گرديد. محتواي آموزشي طي چهار جلسه به افراد گروه مداخله ارائه شد ضمن اينكه گروه كنترل تنها مراقبت هاي روتين را دريافت نموده و هيچ آموزشي به آن ارائه نمي شد. داده هاي پژوهش با استفاده ازspss-24 و آزمون هاي آماري تي زوجي و مستقل، ويلكاكسون و خي دو در سطح معني داري p<0/05 تجزيه و تحليل شد. نتايج: بررسي نتايج با استفاده از آزمون تي مستقل نشان داد كه نمرات پيش آزمون در گروه مداخله و كنترل به ترتيب(7/29) 54/8 و (12/17)55/96 بود كه از نظر آماري تفاوت معناداري نداشت. پس از انجام مداخلات و ارائه آموزش مبتني بر فيلم نمرات پس آزمون سنجيده شد و ميزان آن در دو گروه مداخله و كنترل به ترتيب(11/77) 67/86 و(13/40) 57/76 گزارش گرديد كه به لحاظ آماري نشان دهنده يك تفاوت معنا دار بود (P<0/05). نتيجه گيري: نتايج نشان داد كه اجراي روش هاي آموزشي مبتني بر فيلم مي تواند رفتار هاي خودمراقبتي بيماران را بهبود بخشد. لذا به كارگيري اين روش توسط مراقبين بهداشتي جهت ارتقا خودمراقبتي بيماران ديابتي مي تواند موثر باشد.

Introduction: Diabetes mellitus is a metabolic disease characterized by impairments in the metabolism of carbohydrates, lipids, and proteins. Type II diabetes is the most common form of diabetes mellitus . The patient’s self-care is regarded as the most important factor in metabolic control in diabetic patients. Therefore, the improvement of self-care behaviors is the first step to control type II diabetes. Accordingly, patient education on self-care behavior is necessary to improve the knowledge and skill of these population. Video-based learning is a method to improve self-care behaviors. As a result, the present study aimed to evaluate the effect of video-based learning on self-care behaviors in type II diabetic patients. It is hoped that the results will be used to control this disease. Materials and Methods: This semi-experimental study was conducted on 60 diabetic patients referring to the Diabetes Clinic in Zabol. Systematic probable sampling method was performed for sampling and two questionnaires were utilized for collecting demographic and self-control behaviors in diabetic patients. The intervention group received video-based instructions in four sessions while the control group only received routine cares without any instructions. The data were analyzed in SPSS software (Version 24) through paired and independent t-tests, Wilcoxon signed-rank test, and the Chi-square test. In addition, P-value less than 0.05 was considered statistically significant. Results: According to the results obtained from the independent t-test, there was no statistically significant difference between the intervention 54.8(7.29) and control groups 55.96(12.17)regardingthe pretest scores. However, a significant difference was observed between the intervention67.86(11.77) andcontrolgroups57.76(13.40) in terms of the posttest scores after the intervention and video-based instructions (P<0.05). Conclusion: The results revealed that the implementation of video-based learning methods can have an effect on the improvement of self-care behaviors among patients. Therefore, the utilization of these methods by health care providers can be effective in the improvement of self-care behaviors among diabetic patients.