كليدواژه :
ديابت نوع يك , خودمراقبتي , نوجوان , جوان
چكيده فارسي :
مقدمه و هدف: خودمراقبتي يكي از اساسي ترين شيوه هاي درمان و مراقبت ديابت است. اين مطالعه با هدف تعيين وضعيت خودمراقبتي و رابطه آن با ويژگي هاي جمعيت شناختي و باليني بيماران با ديابت نوع يك انجام گرفت.
مواد و روش ها: اين مطالعه همبستگي توصيفي تحليلي بر روي 135 بيمار مبتلا به ديابت نوع يك در مراكز بهداشتي و درماني شهر تبريز در سال 1397 انجام گرديد. نمونه گيري به روش در دسترس و با توجه به معيار هاي ورود صورت گرفت. اطلاعات توسط پرسشنامه اطلاعات دموگرافيك و پرسشنامه خودمراقبتي توبرت و گلاسكو جمع آوري گرديد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16، آزمون هاي آماري همانند تي مستقل و آناليز واريانس يك طرفه، تجزيه و تحليل شد.
يافته ها: بيشتر نمونه هاي پژوهش زن بوده و داراي ميانگين سني7/27±26/02 سال بودند. وضعيت خودمراقبتي در 67/4 درصد از نمونه ها در وضعيت نيمه مطلوب قرار داشت. تفاوت معني داري در ميانگين نمره خودمراقبتي بين نمونه هاي پژوهش از نظر جنس، وضعيت تاهل، سن، ميزان تحصيلات، وضعيت اشتغال، وجود سابقه خانوادگي، ابتلا به ساير بيماري ها و سطوح مختلف شاخص توده بدني مشاهده نشد؛ ولي رابطه ميانگين نمره خودمراقبتي با محل سكونت، مدت زمان ابتلا به ديابت و سطوح مختلف هموگلوبين گليكوزيله، معني دار بود (0/05>p ).
بحث و نتيجه گيري: بر اساس نتايج مطالعه حاضر، وضعيت خودمراقبتي در بيشتر افراد با ديابت نوع يك، نيمه مطلوب بود. همچنين ميانگين نمره خودمراقبتي با محل سكونت، مدت زمان ابتلا به ديابت و سطوح مختلف هموگلوبين گليكوزيله رابطه معني دار داشت. بنابراين گسترش مراكز ديابت در مناطق غير شهري و استفاده از نيروهاي كارآمد و پرستاران آموزش ديده در مراكز درماني و مراقبتي به منظور آموزش موثرتر اين گروه از بيماران جهت ارتقاي سطح آگاهي و يادگيري آنان در زمينه ديابت و راه هاي كنترل آن، ضروري به نظر مي رسد. چرا كه بهبود وضعيت خودمراقبتي بيماران، مي تواند منجر به نزديك تر شدن ميزان هموگلوبين گليكوزيله به سطوح كنترل شده و در نتيجه، كاهش بروز عوارض ديابت گردد.
چكيده لاتين :
Background: Self-care is one of the most basic methods of diabetes treatment and care.
The aim of this study was to determine self-care status and its relationship with the
demographic and clinical characteristics of the patients with type I diabetes.
Materials and Methods: This analytical descriptive study was carried out on 135 patients
with type I diabetes in health centers of Tabriz in 2017. Sampling was performed using the
convenience method and according to inclusion criteria. Data were collected by
demographic characteristics questionnaire, as well as Toobert and Glasgow self-care
questionnaire. The data were analyzed using SPSS (version 16) software and statistical
tests, such as the independent t-test, one-way analysis of variance, and Pearson correlation
coefficient.
Results: Most of the study samples were female with the mean age of 26.02(7.27)years.
Self-care status was moderate in 67.4% of the samples. There was no significant difference
in the mean score of self-care among the study samples in terms of gender, marital status,
age, educational level, occupational status, family history, other types of diseases, and
different levels of body mass index. However, a significant relationship was observed
between the mean score of self-care status with the place of residence, duration of diabetes,
and different levels of glycosylated hemoglobin (P<0.05).
Conclusion: According to the obtained results of this study, self-care status was moderate
in the majority of the subjects with type 1 diabetes. Furthermore, there was a significant
relationship between the mean score of self-care status with the place of residence, duration
of diabetes, and different levels of glycosylated hemoglobin. Therefore, it is necessary to
the develop diabetes centers in nonurban areas and engage efficient personnel and trained
nurses in health care centers for the effective training of this group of patients in order to
improve their knowledge and train them about diabetes and preventive methods. As a
result, improvement in self-care status of patients can lead to controlled levels of
glycosylated hemoglobin and result in the reduction of diabetes complications.
