جنسيت و هنجار اخلاقي در قرآن و روايات

Ethical Norms of Gender in the Quran and Hadithes

مناسبات جنسيت و ارزش اخلاقي، يكي از مسائل بنيادين در پژوهش‌هاي اخلاقي است. در دوران معاصر، جنبش‌هاي به اصطلاح طرفدار برابري زنان با مردان، يكسره به انكار ابتناي هنجار اخلاقي بر جنسيت پرداخته‌اند؛ هرچند برخي از آنها در ادعايي تناقض‌آميز، خواهان برتري ارزشي زنان شده‌اند. رويكرد رايج‌تر در اين‌باره آن است كه اگرچه ممكن است جنسيت در هنجار حقوقي تأثير بگذارد، نمي‌تواند منشأ تفاوت در هنجار اخلاقي گردد. در اين نوشتار با توجه به لايه‌هاي مختلف هنجار اخلاقي و پيش‌فرض‌هاي كلامي و فلسفي اخلاق و مطالعهٔ آنچه در اين باب در قرآن و روايات آمده، نشان داده مي‌شود كه جنسيت مي‌تواند در برخي از لايه‌هاي هنجار اخلاقي تأثيرگذار باشد؛ در حالي كه ابتناي برخي ديگر از لايه‌هاي آن بر جنسيت غير ممكن است.

Gender relations and moral worth are of the fundamental issues in ethical researches. At the present era, movements of the so-called "pro-equality between women and men" have always believed that the ethical norms are not based on gender relations. Although some of them have contradictorily claimed that women have superior features. The more common approach in this regard is the following theory:"Although gender may affect on legal norm, it cannot be the origin of the difference in the moral norm". In this paper, with respect to various layers of moral norms and theological and philosophic presumptions in ethics together with what it is in the Quran and Hadithes, it will be shown that the gender may affect on some layers of moral norm, whereas the foundation of some of other layers on gender is impossible.