تأثير اجراي شيوه تك‌گزيني بر فراواني و مشخصات درختان قطور (سالم، پوسيده و خشكه‌دار) در جنگل‌ ناو اسالم در شمال ايران

The Effect of Selection Cutting on Frequency and Characteristics of Thick Trees (Normal, Rotten, Dead Trees) in Asalem-Nav Forest

درختان پوسيده و خشكه‌دارها از اجزاء مهم اكوسيستم‌هاي جنگلي بوده و نقش مؤثري در حفظ تنوع زيستي جنگل‌ها دارند. در اين تحقيق فراواني و مشخصات درختان قطور سالم، پوسيده و خشكه‌دارهاي با قطر برابر سينه بزرگ‌تر از 60 سانتي‌متر در دو پارسل بهره‌برداري شده به شيوه تك‌گزيني و حفاظت شده در جنگل ناو اسالم گيلان مورد بررسي قرار گرفت. جمع‌آوري داده‌ها از طريق طرح نمونه‌برداري منظم تصادفي با فواصل 100 متر و پلات‌هاي 20 آري انجام گرفت. نتايج نشان داد فراواني و حجم درختان قطور در پارسل بهره‌برداري شده نسبت به پارسل حفاظت شده كمتر است (0/01>P). درختان پوسيده و خشكه‌دارها در پارسل حافظت شده داراي ارتفاع و قطر بيشتري نسبت پارسل بهره‌برداري شده بودند (0/01>P). هم‌چنين درختان قطور در پارسل حفاظت شده از تعداد گونه‌هاي بيشتر و توزيع فراواني يكنواخت‌تر نسبت به پارسل بهره‌برداري شده تشكيل شده بودند. فراواني حفره‌هاي ايجاد شده توسط پرندگان برروي تنه درختان پوسيده و خشكه‌دارها در پارسل حفاظت شده بيشتر از پارسل بهره‌برداري شده به‌دست آمد. حفاظت از درختان پوسيده و خشكه‌دارها و باقي گذاشتن تعداد بيشتري از گونه‌هاي مختلف درختان قطور در توده براي حفظ ساختار طبيعي و تنوع زيستي اين جنگل‌ها از اهميت خاصي برخوردار است.

Rotten and dead trees are the main component of forest ecosystems and play an important role in maintaining forest biodiversity. In this research frequency and characteristics of large diameter trees (normal, rotten, and dead trees) with diameter at breast height greater than 60 cm were studied in two compartments (selective logged and protected) in Asalem-Nav forest. Random systematic sampling method with grid of 100 × 100 m and plot area of 0.2 ha was used for data collection. The results showed frequency and volume of large diameter trees of all three groups in the logged parcel were lower than protected parcel (P < 0.01). The height of rotten trees and dead trees in the protected compartment were greater than logged compartment (P < 0.01). Thick trees of all three groups in the protected compartment were compounded from more species than logged compartment as well. Cavities created by forest birds on the bole of rotten trees and dead trees have more frequency in the protected compartment than the logged compartment. This research indicated that protection of rotten trees, dead trees and remaining thicker trees from different species have special importance for protection of natural structure and biodiversity of forest stands.