مقايسه سه پرسش نامه سنجش كيفيت زندگي بيماران نارسايي قلبي در برنامه بازتواني قلبي

Comparison of three quality of life questionnaires in heart failure patients participating in cardiac rehabilitation

مقدمه :بيماري نارسايي قلبي يك بيماري مزمن است كه تاثيرات منفي بر كيفيت زندگي افراد مي‌گذارد. يكي از اهداف مهم درمان بيماري نارسايي قلبي علاوه بر پيشگيري از پيشرفت بيماري، بهبود كيفيت زندگي بيماران است. هدف از اين مطالعه مقايسه سه پرسشنامه كيفيت زندگي بيماران نارسايي قلبي با تمركز بر دو پرسشنامه اختصاصي بيماران قلبي كه در برنامه بازتواني قلبي استفاده مي شوند، مي‌باشد. روش‌ها: سه پرسشنامه سنجش كيفيت زندگي، شامل فرم كوتاه 36 سؤال و دو پرسشنامه اختصاصي شامل پرسشنامه كيفيت زندگي در بيماران آنفاركتوس MacNew) ) و پرسشنامه كيفيت زندگي مينه سوتا (MLHF) در 60 بيمار نارسايي قلبي شركت‌كننده در برنامه بازتواني قبل از بازتواني و سه ماه پس از اتمام بازتواني تكميل شد. پرسشنامه سنجش خصوصيات زمينه‌اي جمعيتي نيز در بيماران تكميل شد. ضريب همبستگي پيرسون در قبل و بعد از بازتواني بين ابعاد پرسشنامه‌ها محاسبه شد. مقدار تغييرات هر بعد از دو پرسشنامه‌ها نيز با يكديگر مقايسه شد. پس از آناليز پرسشنامه‌ها طبق دستورالمعل سازنده آنها، داده‌ها وارد نرم افزار SPSS نسخه 18 شد. نمره كيفيت زندگي بيماران در دو پرسشنامه اختصاصي بيماران بر حسب طبقه‌بندي NYHA قبل از انجام بازتواني محاسبه شدند و از ضريب همبستگي پيرسون و t-test براي تجزيه و تحليل داده‌ها استفاده شد. يافته‌ها: ضريب همبستگي پيرسون بين دو پرسشنامه اختصاصي قلبي با SF-36 در سه ماهه پس آزمون در ابعاد مشابه (اعتبار همگرايي) معني‌دار بود (P-Value≤0/05). ضريب همبستگي پيرسون در بعد كلي پرسشنامه MacNew در پيش از آزمون با تمام ابعاد پرسشنامه MLHF معني‌دار بود. علاوه بر اين ضريب همبستگي پيرسون در تمام ابعاد MacNew با تمام ابعاد MLHF در مقطع سه ماهه پس آزمون معني‌دار شد. تغييرات بعد كلي و رواني پرسشنامه MacNew با تغييرات دو بعد فيزيكي و كلي پرسشنامه MLHF همبستگي معني‌داري رانشان داد. ضريب آلفاي كرونباخ در پرسشنامه MLHF طيفي از 0/64 تا 0/76 را شامل مي‌شد و براي پرسشنامه MacNew طيفي از 0/71 تا 0/93 محاسبه شد. ميانگين نمره كيفيت زندگي بيماران بين دو طبقه NYHA در دو بعد رواني و بعد كلي پرسشنامه MLHF معني‌دار بود، اما در هيچ يك از ابعاد پرسشنامه MacNew معني‌دار نبود. نتيجه‌گيري: ضريب همبستگي پيرسون در ابعاد فيزيكي و رواني سه پرسشنامه مثبت و معني­دار بود با توجه به نتايج مطالعه مي‌توان نتيجه گرفت كه پرسشنامه MLHF براي بيماران نارسايي قلبي از حساسيت بيشتري نسبت به تغييرات شدت بيماري برخوردار است. مطالعات بيشتري در زمينه تعيين حساسيت دو پرسشنامه بر اساس معيارهاي ديگر مانند خود گزارش‌دهي بيمار از سلامت خود، افسردگي بيمار و اضطراب بيمار لازم است.

Background: Heart failure is a severe chronic disease and has a negative impact on the Health-related quality of life (HRQL). In addition to preventing disease progress, one of the important goals in heart failure treatment is to improve the patient’s quality of life. This study is aimed to compare three generic to specific quality of life instruments that are used in cardiac rehabilitation setting in patients with heart failure. Methods: Three instruments for the assessment of quality of life, the Short Form Health Survey (SF-36), and two disease-specific including quality of life after myocardial infarction questionnaire (MacNew), Minnesota Living with Heart Failure Questionnaire (MLHF) were administered to 60 patients with heart failure participating in cardiac rehabilitation program. Outcomes were assessed at baseline, and 3 months after rehabilitation. All patients categorized based the New York Heart Association NYHA functional classification. The reliability analysis and other measures were calculated in SPSS 16. Findings: Pearson correlation coefficients in similar scales were positive in two disease-specific questionnaires (p < 0.05). Pearson correlation between the baseline MacNew general scale and all MLHF scales are positive and significant. Pearson correlation coefficients between 3-month follow up scores on the all MacNew scales and MLHF were significant (p ≤0.05). Changes on the MacNew mental and total scales and MLHF physical and general scales correlated significantly (p < 0.01). Internal consistency ranged from 0.64 to 0.76 for the MLHF and from 0.73 to 0.93 for the MacNew. There were significant difference between NYHA classification level II and III on the mental and total scales MLHF. The MacNew HRQL instruments according to change in NYHA classification level were not significant. Conclusion: We conclude that the MLHF and MacNew are both reliable and valuable and in heart failure patients, that MLHF discriminates better between severity grade baselines, that HRQL improves over 3 months with both measures, that the MLHF mental and total scale has the largest. α Chronbach.