تحليل رابطه ميان ابعاد اخلاق زيست‌ محيطي دانشجويان كشاورزي

Analyzing the Relationship among Environmental Ethics Dimensions of Agricultural Students

زمينه: شناسايي وضعيت اخلاق دانشجويان نسبت به محيط‌زيست به‌عنوان قشر آگاه و تأثيرگذار جامعه، مي­تواند گامي اساسي و مهم در برنامه­ريزي سياست­هاي زيست‌محيطي آموزش عالي كشور باشد. ازاين‌رو هدف از اين مطالعه، بررسي رابطه بين ابعاد اخلاق زيست‌محيطي دانشجويان كشاورزي دانشگاه محقق اردبيلي بود. روش: اين مطالعه ازلحاظ روش توصيفي – همبستگي بود. جامعه آماري دانشجويان مقطع دكتري، كارشناسي ارشد و كارشناسي، دانشكده كشاورزي دانشگاه محقق اردبيلي بود كه با استفاده از فرمول كوكران حجم نمونه 140 نفر تعيين و با استفاده از روش نمونه ­گيري تصادفي طبقه­ اي با انتساب متناسب نسبت به مقطع تحصيلي داده­ها جمع ­آوري گرديد. ابزار اصلي پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود كه روايي آن با نظر متخصصان و پايايي آن با استناد به ضرايب آلفاي كرونباخ، CR و AVE مورد تاييد قرار گرفت. جهت تجزيه‌ و تحليل يافته‌ها نيز از آمار توصيفي و استنباطي و براي تعيين ارتباط بين ابعاد مختلف اخلاق زيست‌ محيطي از مدل يابي معادلات ساختاري با استفاده از نرم­افزارهاي SPSS و LISREL استفاده شد. يافته ­ها: نتايج معادلات ساختاري نشان داد بين انسان‌محوري با زيست‌بوم ­محوري (0/47) و بين انسان‌محوري با خدامحوري پاسخ‌دهندگان (0/71) رابطه معناداري وجود دارد. نتايج تحليل همبستگي نيز حاكي از وجود رابطه مثبت­ معني­دار (0/58) بين زيست‌بوم محوري دانشجويان با خدا محوري بود. نتيجه‌گيري: با توجه به ارتباط بين انسان‌محوري با زيست‌بوم محوري و خدامحوري و همچنين، وجود ارتباط معنادار بين زيست‌بوم محوري و خدامحوري، تمركز اصلي برنامه­هاي آموزشي و فرهنگي بايد تربيت دانشجوياني باشد كه علاوه بر خدامحوري، داراي سطح بالايي از انسان‌محوري و زيست‌بوم محوري باشند.

Background: Identification of students’ ethics towards environment as a reference, knowledgeable and effective group of society, can be an important stage in the environmental policy making and planning of national higher education. Thus, the purpose of this study was to investigate the relationship among environmental ethics dimensions in agricultural students of university of Mohaghegh Ardabili. Method: This research was a descriptive-correlation study. The statistical population includes all PhD. M.Sc. and M.A. agriculture and natural resources student of university of Mohaghegh Ardabili, which according to Cochran formula sample size determined as 140 people and using stratified random sampling method the information gathered. The main research tools was a questionnaire which its validity confirmed by panel of experts and reliability of scales evaluated by Alpha Coronbach, CR and AVE. For analyzing data, descriptive and analytical statistic have been used and structural equation modeling (SEM) applied to evaluate the relation between different dimensions of environmental ethics. In addition, SPSS and Lisrel used for data processing. Results: Finding showed that there is a significant relation between human-centered with ecosystem-centered (0.47) and God-centered (0.71) dimension of environmental ethics. Also, based on correlation analysis, there was a significant relation between ecosystem-centered and God-centered dimension (0.58). Conclusion: Considering relationship between human-centered with ecosystem-centered and God-centered, and significant relationship between ecosystem-centered and God-centered, the main focus of educational and cultural programs in universities must be to training such student whose beside high level of God-centered, acquired high level of human-centered and ecosystem-centered of environmental ethics.