ارزيابي روند تغييرات شاخص‌هاي رقابت به‌منظور برآورد اثر نشانه‌گذاري در جنگل راش شرقي (Fagus orientalis Lipsky) منطقه لاويج نور

Evaluation of competition indices to assess the effect of management interventions on oriental beech (Fagus orientalis Lipsky) forest of Lavij- Noor region, Mazandaran province

تغييرات بين پايه‌اي رويش متأثر از تركيب، ساختار و رقابت بين پايه­‌ها است. بر اين اساس، آگاهي از الگوي ساختار و درك مناسب از چگونگي پاسخ پايه­‌ها به تعاملات رقابتي از اهميت قابل توجهي برخوردار است. پژوهش پيش‌رو با هدف ارزيابي روند تغييرات شاخص‌­هاي رقابت در اثر اقدامات مديريتي در جنگل­ راش (Fagus orientalis Lipsky) خالص (پارسل مديريت شده به مساحت 36 هكتار) در منطقه لاويج شهرستان نور، استان مازندران، انجام شد. كليه پايه­‌هاي نشانه­‌گذاري شده (58 پايه) پيش از قطع مكان­‌يابي شده و به‌عنوان پايه هدف درنظر گرفته شدند. به مركزيت پايه هدف و به شعاع 3/5 برابر شعاع تاج پايه هدف، قطعه‌نمونه دايره­‌اي پياده شد و فاصله، آزيموت، قطر برابر سينه، ارتفاع، ارتفاع شروع تاج و شعاع تاج در جهت­‌هاي مختلف كليه پايه­‌ها با قطر بيشتر از 7/5 سانتي‌­متر اندازه­‌گيري شد. به­‌منظور بررسي رقابت، از شاخص‌­هاي وابسته به فاصله نظير جرارد، بلا، هگي و براث استفاده شد. نتايج نشان داد كه توده‌­هاي مورد بررسي ميانسال و بيشتر دخالت­‌ها در طبقه ميان‌قطر انجام شده بود. همچنين، پس از نشانه­‌گذاري، در مقدار شاخص‌­هاي رقابت تغيير معني­‌داري ايجاد نشده بود. بر اين اساس، اقدامات مديريتي (نشانه­‌گذاري) در سطح توده هدفمند نبوده و به روند تغييرات رقابت پايه‌­اي توجه نشده است. بنابراين، با توجه به اهميت عامل رقابت و ارتباط آن با پارامترهاي اندازه‌­اي توده، بايد در اقدامات مديريتي به روند تغييرات آن توجه شود.

Tree to tree variation in growth results from compositional complexity, stand structure and competition. Therefore, it is essential to know how trees respond to competitive interactions. This study aims to evaluate of competition indices in order to assessment of management interventions effects in pure beech (Fagus orientalis Lipsky) stands (with 36 hectares) in Lavij-Noor region of Mazandaran province. For this purpose, the positions of all 58 marked trees were recorded as cored trees. Competition plots centered on the cored tree with radius of 3.5 × the cored tree crowns were established. The following attributes were measured for each tree (≥ 7.5 cm diameter at breast height (DBH)) within the plots: X and Y coordinates (m), total height, DBH, crown diameter at the base of the living crown in different directions and crown length. In order to quantify the competition level by each of the cored trees, 4 different distance-independent indices including Gerrard, Bella, Hegyi and Braathe were used. The results showed that the studied stands were middle-aged, the major interventions were in the middle DBH classes, and there was no significant change in the amount of competition indices following the interventions. Accordingly, the marking were not targeted and the process of individual tree competition changes was not measured. Therefore, the process of competition changes is necessary to be considered in stand management due to the high importance of the competition factor and its relation to the stand parameters.