كليدواژه :
اخلاق , جامعه , فرد فرهنگ , سنت , قابوس , شهروند
چكيده فارسي :
اخلاق ارسطويي در مفهوم عام آن مجموعه كنش‌هاي رفتاري و اجتماعي است كه مورد قبول يك جامعه قرار گرفته است. اين اخلاق از طريق تجربه سنتي و دريافت‌هاي عرفي در محدوده‌هاي خاص جغرافيايي طي قرون شكل گرفته و جامعه موظف به رعايت آن است. اخلاق ارسطويي را مي‌توان اخلاق شهروندي هم خواند، زيرا اقبال عامه يافته و ميان شهروندان اجرا مي‌شود. چنين تعريفي در مضامين قابوس‌نامه اثر قابوس بن وشمگير مصداق مي‌يابد. قابوس‌نامه داراي چهل و چهار باب است. اين اثر دربرگيرنده توصيه‌هاي قابوس (=پدر) به فرزندش، (گيلانشاه) است و ارزش اخلاقي آن طي قرون متمادي تجربه شده است، اگرچه در محدوده قرن پنجم نوشته شده، ولي كليات آن را مي‌توان به جامعه امروز تعميم داد. پاره‌اي از موضوع‌هاي ارزشي در اثر يادشده عبارتند از: درك نعمت‌هاي الهي، نرم‌خوبودن، خيانت به مال كسي نكردن، سخن نيكو گفتن، ديگران را چون خانواده خود دوست‌داشتن، به فرزندان نيكوكاري آموختن، پرهيز از اسراف، توجه به وقت و قرار، حفظ امانت، نگريستن به بانوي خانه به عنوان كدبانو و نه تمتع، خشم فروبردن، جوانمردي، حفظ امانت، راست‌گويي، پايبندي به پيمان و ده‌ها موضوع ديگر كه مي‌تواند روابط و تعامل زيستي را ميان شهروندان تنظيم كند. تحقيق مي‌كوشد ارتباط مفاهيم قابوس‌نامه را به عنوان نمونه‌اي از اخلاق ارسطويي مورد تحليل قرار داده و چارچوبي از اين نوع اخلاق در قرن پنجم به دست دهد.
چكيده لاتين :
Aristotelian ethics, in a general sense, is the collection of behavioral and social actions which is accepted by a community. This ethics is formed through traditional experience and conventional concepts in specific geographic areas over the centuries and the society is obliged to follow it. Aristotelian ethics can be named as the ethics of citizenship since it has been generalized and adapted by citizens. Such definition is applied in the themes of Qabus Nameh by Qabus ibn Wushmagir. Qabus Nameh contains forty-four chapters. This work encompasses the advices of Qabus (the father) to his son Gilanshah with ethical values which has been practiced through centuries. Although written in the 5th century, its principles can be applied to today's society. Some of the values mentioned in the work include: appreciating the blessings of God, being mildmannered, avoiding betrayal, saying fair words, loving others as your family, teaching children charity, avoiding wastefulness, paying attention to time and meetings, honesty, avoiding exploitation of wives and regarding them as a housewives, controlling anger, generosity, truthfulness, adherence to the commitment, and dozens of other issues that can adjust relationships and interactions among citizens. Researches are made to analyze the relations among the concepts of Qabuos Nameh as an example of the Aristotelian ethics to obtain a framework of this type of ethics in the 5th century.
