تأثير آموزش بر آگاهي، موانع درك شده، وضعيت و تداوم مراجعه بيماران به بخش بازتواني قلب بيمارستان شهيد چمران اصفهان

The Effect of Educational Intervention on Knowledge, Perceived Barriers, Referral Status, and Adherence to the Coronary Rehabilitation Ward Program in Shahid Chamran Hospital, Isfahan, Iran

مقدمه: بيماري‌هاي قلبي از مهم‌ترين دلايل مرگ مي‌باشد و موجب كاهش كيفيت زندگي مي‌گردد. خدمات بازتواني باعث ارتقاي سطح سلامت اين بيماران مي‌شود، اما وضعيت استفاده از اين خدمات مطلوب نيست. مطالعه حاضر با هدف بررسي تأثير آموزش بر آگاهي، موانع درك شده و وضعيت مراجعه بيماران به بخش بازتواني قلب بيمارستان شهيد چمران اصفهان اجرا شد. روش‌ها: اين مطالعه نيمه تجربي بر روي 69 نفر بيمار بستري (گروه مداخله 35 نفر و گروه شاهد 34 نفر) بيمارستان شهيد چمران اصفهان در سال 1392 صورت گرفت. بيماران واجد شرايط به طور تصادفي به يكي از دو گروه اختصاص يافتند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته و مورد تأييد كارشناسان جمع‌آوري شد. آموزش گروه مداخله به صورت چهره به چهره، تلفني، پمفلت، فيلم و اسلايد بود. وضعيت مراجعه و تعداد دفعات حضور بيماران در برنامه بازتواني از طريق پيگيري تلفني و بررسي ليست مراجعه كنندگان دو ماه بعد از اولين مراجعه بيماران به واحد بازتواني بررسي گرديد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي مناسب در نرم‌افزار SPSS با سطح معني‌داري 0/05 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: ميانگين سن بيماران گروه مداخله و شاهد به ترتيب 2/1 ± 58/57 و 8/1 ± 55/94 سال به دست آمد. افزايش و كاهش معني‌داري پس از مداخله به ترتيب در آگاهي (0/01 > P) و موانع درك شده (0/01 > P) بيماران نسبت به گروه شاهد ايجاد شد. دفعات مراجعه بيماران گروه مداخله نسبت به گروه شاهد براي بازتواني بيشتر بود (0/03 > P). بيماراني كه به واحد بازتواني مراجعه مي‌كردند، ميانگين نمره آگاهي بيشتر (0/01 > P) و ميانگين نمره موانع درك شده كمتري (0/03 = P) نسبت به سايرين داشتند. نتيجه‌گيري: مداخله آموزشي با هدف افزايش آگاهي نسبت به اثرات مفيد برنامه‌هاي بازتواني و كاهش موانع درك شده بيماران جهت شركت در اين برنامه‌ها، توانست تداوم مراجعه بيماران را به بخش بازتواني افزايش دهد.

Background: Cardiovascular diseases (CVDs) are the most important cause of death and reduce quality of life (QOL). Rehabilitation services promote health in these patients; however, their usage status is not desirable. Therefore, the aim of this study was to examine the effect of educational intervention on patients' knowledge, perceived barriers, and referral status of the coronary heart diseases rehabilitation ward of Shahid Chamran Hospital in Isfahan, Iran. Methods: This quasi-experimental intervention study was performed on 69 cardiac patients (intervention group = 35 individuals, control group = 34 individuals) referring to Shahid Chamran Hospital of Isfahan in 2013. Eligible patients were randomly assigned to one of the two groups. Data were collected using a researcher-made questionnaire approved by the experts. The intervention group received face-to-face educational intervention, pamphlet, film, power-point slides, and telephone calls. The referral status and number of referrals to the rehabilitation program was investigated through telephone follow-up and reviewing the list of clients 2 months after the first referral. Data were analyzed using relevant statistical tests in SPSS software. The significant level was considered as 0.05. Findings: The mean age of the intervention and control group participants was 58.57 ± 2.1 and 55.94 ± 1.8 years, respectively. The results showed a significant increase in knowledge (P < 0.001) and a significant decrease in perceived barriers (P < 0.01) in the intervention group compared to the control group. The number of referrals to rehabilitation programs in the intervention group was significantly higher than the control group (P < 0.03). Patients who referred to the rehabilitation unit obtained higher mean knowledge score (P < 0.001) and lower mean perceived barriers score (P = 0.03) than others. Conclusion: Educational intervention program aimed at increasing cardiac patients’ awareness regarding the benefits of rehabilitation programs and decreasing their perceived barriers increased their adherence to the rehabilitation program.